pod królem Piotrem, główny zamiar przecież został osiągnięty: chrześcjaństwo na nowo zostało utwierdzone w Węgrzech. Cesarz Henryk dał córkę Zofję w małżeństwo synowi Andrzeja, Salomonowi, i uwolnił Węgry od daniny opłacanej Niemcom. Obsadzono biskupstwa, założone przez św. Stefana, benedyktynom powierzono dalsze nawracanie pogan węgierskich. Już Salomon, połączony z córką niemieckiego cesarza, uroczyście na królestwo został koronowany, już zdawało się, że tym sposobem tron węgierski potomstwu Andrzeja, a chrześcjaństwu stanowczy trjumf zostały zapewnione, gdy nowa wojna wybuchła z Belą, bratem Andrzeja, któremu ten ostatni wówczas, gdy dzieci jeszcze nie miał, koronę po sobie był przyobiecał. Andrzej, nie czekając obiecanej mu przez cesarza pomocy, wyruszył, z małym niemieckim oddziałem, przeciwko bratu, lecz przez przeważne siły napadnięty, w uciecze z pola bitwy zobity został. Cf. Historia critica regum Hungariae stirpis arpadianae ex fide demesticorum et exterorum scriptorum conncinata a Stephano Katona, t. I et II, Pestini 1779. J. N.
Andrzej Pustelnik (święty), polak, Suirard, Zoerardek, albo Żórawek zwany, żył ok. r. 980. Współcześnie żyjący Maurus, bp. pięcio-kościelny, pisze, że Żórawek pochodził z włoścjan, ale wielkiemi łaskami Bożemi i licznemi cnotami wielce był uzacniony. Z Polski przeszedł do Węgier i wstąpił do klasztoru Zabor, w powiecie Nitrzańskim, a oblókłszy suknię zakonną, za wiedzą opata Filipa, udał się na pustynię. Ustawicznie modlitwą i pracą zajęty, dotkliwemi umartwieniami trapił ciało. Noce prawie bezsennie przepędzał, za posłanie najczęściej cierni używając. Zwykle bardzo mało przyjmował pokarmu, a w poście wielkim, codziennie jednym tylko orzechem się posilał. Raz, udawszy się z siekierą do lasu, gdy tak surowemi postami osłabiony omdlał i prawie umarły na ziemi leżał, przez anioła na wózku do domku swego odwieziony i do życia przywrócony został. Przeczuwając bliski koniec doczesnego życia swego, prosił obecnych, aby go po śmierci z szat nie zwłóczyli, pókiby opat Filip, po którego był posłał, nie przyszedł. Woli jego stało się zadość; a gdy umarł, opat zająwszy się obmyciem ciała jego, znalazł na niém głęboko wrośnięty łańcuch mosiężny. Łańcuch ten ofiarował następnie Maurusowi, a ciało ze czcią złożył w kościele św. Emmerjana. Andrzej, jak za życia nadzwyczajnemi umartwieniami, tak po swej śmierci licznemi zasłynął cudami. Uczniem i naśladowcą jego był św. Benedykt, także polak, męczennik. Obudwóch pamiątkę obchodzą w Polsce 16 Lipca.
Andrzej z Kokorzyna, professor i rektor akad. krakowskiej, roku 1431 prowadził dysputę z hussytami. Napisał: Tractatus super offcio missae contra novos Bohemorum errores. Manuskrypt własnoręczny znajdował się w bibljotece Załuskiego. Rękopism dzieła Historia ecclesiatica sui temporis znajdował się w bibl. jagiellońskiej. Jest nadto autorem dzieła: Determinationes contra artic. de comm. sub utraque specie, w rękopiśmie bibl. watykańskiej (Sobieszczański w Encykl, Orgelbr. większej).
Andrzej Lubelczyk z Bochni, kanonik lwowski, wydał w Krakowie r. 1540: Tumultuaria responsio in libellum Ph. Melanchtonis de Ecclesiae auctoritate impie editum.
Andrzej a Spiritu S., trynitarz, wydał w Warsz. 1776 r. Casus conscientiae pro Regno Poloniae ex declarationibus Summorum Pontificum, conciliorum provincialium ejusdem regni decretis, nec non ex auctoribus theologis istius gentis, collecti universum 1000.
