występuje na sob. nic. I 325 r. Dziś na tém miejscu nędzna wioska Hesban, v. Husban, w której często się odkopują dawne monety tej niegdyś stolicy i inne zabytki świetniejszych czasów. 8) Errha, v. Erra, według Itinerarium Antonini, pierwsze miasto na drodze z Damaszku do Scythopolis (bibl. Bethsan); pierwszy i ostatni bp na sob. chalcedon, r. 451. 9) Canatha w Dekapolu (hebr. Keneth, Vulg. Chanath, później Nobe,[1] hebr. Nobah), należało do pokolenia Manassesa, na wschód Jordanu (Num. 32, 42. Jud. 8, 11. I Par. 2, 23. Onom. pod wyr. Canatha), dziś wioska Kunawat; pierwszy bp na sob. efezkim 449, i chalced. 451 r. Wymieniają jeszcze, jako należące do tejże metropolji biskupstwa: Neapolis (dawne Sichem, ob. t. a.), Dionysias (wyspa na morzu Śródziem., między Cyprem a Lycją?), Constantia (inaczej Majuma, port około Gazy, czy Salamina na Cyprze?), Maximianopolis (Vulg. Adadremmon, hebr. Hadad-Rimmon, na równinie Mageddo, w pokol. Manassesa, z tej strony Jordanu, na drodze ze Scythopolis do Cezarei palestyńskiej, podobno to samo Gethremmon, Jos. 21, 25) i Chrysopolis, czy też Cyropolis, lub Chrystopolis, lecz te miejscowości albo są za granicami prowincji Arabji (np. Neapolis, Constantia i Maximianopolis za Jordanem, bliższe Jerozolimy), albo mało znane; przytém o ich istnieniu wiadomo tylko z akt wzmiankowanych już soborów, na których, za biskupów tych miast, podpisywał się metropolita Bosry. Niektóre pojawiają się jeszcze na krótką chwilę po wojnach krzyżowych. Cf. Wiltsch, Hdb. d. kirchl. Geogr. u. Statist. I 106. II 320. Do zagłady tak rozwiniętego w IV i V w. Kościoła, przyczyniły się herezje, potem mahometanizm. X. W. K.
Aureola, jest to świetlany krąg, jakim malarze i rzeźbiarze otaczają głowę świętych. Inaczej zowie się nimbus albo gloria. Niektórzy przypuszczają, że chrześcjanie od pogan przejęli aureole. Że tak nie jest, dowodzi historja sztuki. Początku glorji szukać należy w licznych wyrażeniach Nowego Test. (2 Tim. 4, 8. 1 Pet. 5, 4. Jac. 1, 12. Act. Ap. 4, 4). Niegdyś wieńcem laurowym, jako symbolem zwycięztwa, otaczała ikonografja chrześcjańska skronie męczenników. W VIII i IX w. innym świętym dodawano aureolę. Aureola jest symbolem już doskonałości, już wieczności (Catech. Rom. p. II c. 7, 9, 14). W tém óstatniém znaczeniu znajdujemy ją nawet nad głowami Papieży, panujących, orłów cesarskich. Wreszcie, w znaczeniu chwały przedstawiają ją nietylko jako obręcz świetlaną, ale całą płaszczyznę koła ze światła. Nimbus Boga Ojca jest zwykle świetlanym trójkątem, albo trzema promieniami. Gloria N. M. P. jest zwykle djadem, albo koło o 12 gwiazdach. Aureolę świętych pańskich stanowi półkole, ztąd zwane z grecka discos, meniscos albo łacińskiego lunula. Pięć gwiazd nad nimbusem S. Nepomucena, mają oznaczać pięć liter wyrazu tacui (milczałem), symbolizującego główną cnotę tego patrona spowiedników. Niekiedy, zwłaszcza w szkole niemieckiej, tło w aureoli bywa nietylko złote, ale różnego koloru. Dla odróżnienia od świętych kanonizowanych, zwykle nad głowami beatyfikowanych nie bywa aureoli. (Kollmann). X. M-i
- ↑ Drugie Nobe (hebr. Nob, 70: Νομβᾶ) było w pokoleniu Benjamina, na północ Jerozolimy. Tam za Saula była Arka Przymierza. I Kr. 21, 1... 22, 1...
