rożytności wykazali, że miejsce, na pomnikach klino-piśmiennych zwane Borsippa v. Barsippa, leżące nie nad samym Eufratem (jak Babilon), lecz w południowo-zachodniej stronie sławnej tej stolicy, jest pierwotnym Babelem; że tam była świątynia Belusa (Baala), przez Herodota opisywana, i że dzisiejszy zbiór gruzów, zwany przez krajowców Birs-Nimrud (wieża Nemroda) i dosyć szeroko się rozciągający, jest szczątkiem dawnego miasta Borsippy (Babelu) i wieży, przez potomków Noego rozpoczętej. Ob. G. Rawlinson, Historical evidences of the truth of the scripture recordes etc., Lond. 1862 (2 wyd.). Franc. Kaulen w samej nazwie Bar-sippa upatruje etymologicznie to samo, co wyraża Bal-bel, czyli Babel, (rozdzielenie, pomieszanie mowy). Ob. pismo period. Katholik z r. 1865 t. I s. 63—102, i 159—176, i z r. 1865 t. II s. 55—81. W miejscu tej dawnej Borsippy znaleziony został napis, przez Nabuchodonozora, ok. r. 580 przed Chr., sporządzony, który tak brzmi: „Swiątynię fundamentu ziemi, wieżę Babilonu wystawiłem i ukończyłem, i z cegieł i pokrywającej miedzi posadziłem na niej szczyt (dach). Ogłaszamy to: Swiątynia siedmiu świateł ziemi, wieża Borsippy, którą dawniejszy król zbudował (liczą temu czterdzieści dwa pokolenia), lecz na której szczytu nie posadził, od dni potopu opuszczoną została przez ludzi. Tu wydali w nieładzie wyrażenie swych myśli. Deszcze i słoty (v. burze) przemoczyły jej cegłę (paloną); cegły (suszone) jej pokrycia popękały; cegły (palone samego) budynku (t. j. piętra) zostały przez wodę (tak) przepłukane (iż przemieniły się) na kupę gruzów. Wielki bóg Merodach skłonił moją myśl do odbudowania jej; nietknąłem jej miejsca[1], ani nie zmieniłem jej fundamentów. W miesiącu szczęścia, w dniu pomyślnym, naprawiłem cegły (palone) jej budowy (piętr) i cegły (suszone) jej pokrycia, (tak iż się stały) murem mocno połączonym; odnowiłem wiązanie belek i położyłem napis mego imienia na wieńcu jej odnowionych murów. Do ukończenia jej i posadzenia na niej szczytu podniosłem moją rękę, jak przed wieki była założoną, wybudowałem ją (wieżę); jak w onych dniach (było zamierzone) wzniosłem jej (świątyni) szczyt.“ Ob. S. Rawlinson i Norris, The cuneiform inscriptions of Western Asia, Lond. 1861—1870 t. I tabl. 51. n. 1. Cf. Oppert’a rozprawę o tém w Journal Asiatique z r. 1857, ser. V t. 9 i 10. Henr. Rawlinson i Fox Talbot w Journal of the Royal Asiatic Society, vol. XVIII r. 1861. W odczytaniu tém wątpliwość zachodzi tylko co do słów: liczą temu 42 pokolenia. Jeżeli to czytanie jest prawdziwém, natenczas początek wieży Babel (późniejszej świątyni Bela) należałoby odnieść do r. 2100 przed Nabuchodonozorem († ok. 560 przed Chr.), t. j. do r. 2680 przed Chr.[2]. Lecz inni czytają: liczą jej 42 łokcie, chociaż nam się wydaje to naciąganém. Nabuchodonozor bowiem liczyłby raczej łokcie muru przez siebie naprawionego, lub postawionego, a nie wysokość kupy gruzów, pozostałych z dawnej wieży. Nie mówi też o tej wysokości muru, którą sam naprawił, bo w tej części napisu jest tylko rzecz odawnym stanie; o nowym zaś dopiero przy końcu. Drugie miejsce od słów: od dni potopu... aż do swych myśli, inni czytają: od wielu dni upadła. Nie
Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 579.jpeg
Ta strona została skorygowana.
573
Babilon.
