Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 137.jpeg

130

Benedykt.

między Leonem IV a Benedyktem III mieszczą bajeczną Joannę papissę: bajka ta, oddawna przez krytyków katolickich i protestanckich osądzona, dzisiaj, według Döllingera, jest już tylko niedorzecznością historyczną Joanna papissa). — Benedykt IV, rzymianin, sławny z miłości ku ubogim jeden z lepszych Papieży w X. w., został wybrany wkrótce po śmierć Jana IX († w Sierpniu v. Lip. 900). Zaraz po swym wyborze odprawił w Rzymie sobór i posłał list do biskupów i książąt Francji, a drugi do duchowieństwa i ludu w Langres (Mansi t. XVIII p. 233—236), celem przywrócenia na stolicę wygnanego tamtejszego biskupa Argrinnusa. W tym czasie Ludwik, król Prowancji, ubiegający się z Berengarjuszem o koronę cesarską, wszedł z trjumfem do Rzymu, a Papież koronował go na cesarza (Watterich, Vitae Rom. Pontif., t. I p. 659), pod imieniem Ludwika III, na początku r. 901. Wkrótce atoli pochwycił tego cesarza w Weronie jego przeciwnik Berengarjusz i oczy mu wyłupił. Za czasów Benedykta IV miały miejsce szczęśliwe wyprawy Alfonsa III, króla Leonu, przeciwko Maurom, odkąd Hiszpanja poczęła zrzucać jarzmo saraceńskie. Um. Benedykt ok. Paźd. 903 r., a po nim nastąpił Leon V. — Benedykt V, rzymianin, przezwany Grammatykiem, kardynał djakon, nastąpił po Janie XII († 14 Maja 964). Rzymianie wybrali go jednomyślnie, ale przeciw woli cesarza Ottona I, który w r. 963 kazał złożyć Jana XII, a na jego miejsce wybrać człowieka świeckiego, pod imieniem Leona VIII, i wymógł na Rzymianach obietnicę, że bez jego i jego syna pozwolenia nie będą wybierać Papieża. Lecz złożenie Jana XII i wybór Leona VIII tak widocznie było nieprawne, i dla tego Jan, wypędziwszy swego przeciwnika, objął znowu papieztwo i dzierżył je aż do śmierci. Rzymianie zawiadomili cesarza, bawiącego w Rieti, o śmierci Jana i o następującym wyborze; nie otrzymawszy jednak jego pozwolenia, wybrali Benedykta V. Cesarz, rozgniewany, obległ i opanował Rzym. Daremnie Benedykt klątwą groził cesarzowi, który trwał przy swojém postanowieniu, zmusił Rzymian do opuszczenia Benedykta i złożenia przysięgi na posłuszeństwo Leonowi. Wkrótce Leon zwołał koncyliabulum, na którém Benedykt miał się zgodzić na swoją depozycję (Luitprand l. 6 c. 11; Hefelé, Histoire des conciles, § 520), po czém został wydany cesarzowi. Ten poprowadził z sobą Papieża do Niemiec i oddał pod straż biskupowi hamburgskiemu Adaldagowi. Straszna zaraza, jaka wówczas zniszczyła armję cesarską, była uważana jako kara za zbrodnię targnięcia się na pomazańca Pańskiego. Adaldag z największą względnością obchodził się ze swym więźniem. Po śmierci Leona, deputacja rzymska przyszła prosić cesarza o powrót Benedykta V, ale i ten już był umarł na początku Lipca 965 r. Nastąpił po nim Jan XIII, a popioły Benedykta, na rozkaz cesarza Ottona III, zostały przeniesione z Hamburga do Rzymu (Vitae Rom. Pontif., edidit Watterich t. 1 p. 62 et 63 passim). — Benedykt VI, rzymianin, został wybrany na Papieża, w obecności posłów cesarskich, pod koniec 972 r., po śmierci Jana XIII († 5 lub 6 Wrześ. 972 r.). Potwierdził on niektóre przywileje kościołów metropolitalnych Salzburga i Trewiru (Mansi t. XIX p. 30—45). Gdy po śmierci cesarza Ottona I († 6 Maja 963), jego syn Otton II był bardzo zajęty w Niemczech, Włosi, a szczególniej Rzymianie chcieli, korzystając z okoliczności, zrzucić jarzmo cesarskie. Konsul rzymski Krescenjusz, syn głośnej Teodory, w porozumieniu z ambitnym kardynałem Franko, synem rzymianina Ferrucci, pochwycił Papieża, zamknął w zamku