lis ad omnes, qui sedi patriarch. constantinop. subsunt; dzieło rozpoczęte przez Gennadjusza, kontynuował B. p. t. Apologia pro latinis de processione Spiritus Sancti, sive refutatio capitum Marci Ephesii contra latinos; oprócz powyższych: de S. Joannis Evangelistae obitu, komentarz na miejsce Ew. św. Jana 21, 22. 23. Gorliwie także zajmował się kardynał nicejski sprawami Grecji, z własnego popędu, a niekiedy na zlecenie Papieża. Dowiedziawszy się o upadku Konstantynopola (29 Maja 1453 r.), namawiał on dożę weneckiego, Franciszka Foscari, do przedsięwzięcia wyprawy na Turków. Gorąco także przemawiał B. na zjeździe w Mantui (1458 r.), zwołanym przez Piusa II, w celu wywołania krzyżowej wojny przeciwko Turkom. W 1463 r. gorąca przemowa B. na placu św. Marka w Wenecji tyle dokazała, że rząd rzplitej wojnę Turkom wypowiedział. Własnym kosztem wystawił on także na tę wojnę jeden okręt, 1470 r. zgrzybiały kardynał rozesłał do wszystkich monarchów i książąt odezwę, wzywającą ich na pomoc nieszczęśliwej Grecji. Następcy Eugenjusza IV powierzali przezornemu i doświadczonemu kardynałowi rozmaite ważne missje. Kalikst III posłał go (1456 r.) do króla neap. Alfonsa; w 1459 spotykamy B. w Niemczech i Wiedniu, zajętego godzeniem książąt i nakłanianiem ich do walki z Turkami. Sykstus IV (1472 r.) wyprawił go do Paryża, dla pogodzenia Ludwika XI z księciem Burgundji. Gorliwy protektor nauk Mikołaj V mianował B. legatem w Bolonji i uczony kardynał przez cztery lata gorliwie pracował nad zarządem powierzonej sobie legacji. Potrafił on uspokoić zawziętą nienawiść dwóch bolońskich familji: Kanetolów i Bentivogliów, i podniósł miejscowe szkoły i uniwersytet. Dominikanie i franciszkanie obrali B. swoim protektorem przy Stolicy Apos. Tymczasem otrzymał on biskupstwo Sabiny, a od króla neap. biskupstwo Mazzarry (1449 r.), następnie od Pap. Mikołaja V bpstwo tuskulańskie (Frascati); w 1456 r. król Alfons mianował go archimandrytą Messyny i protektorem bazyljanów, a później dał mu trzy opactwa w Sycylji. Po śmierci kardynała ruteńskiego (1463 r.), Bessarion otrzymał od Piusa II tytuł patrjarchy konstp. i biskupa Eubei, i po dwakroć omało co nie został Papieżem, a mianowicie: po Mikołaju V i Pawle II. Ostatnie poselstwo do Francji i niegodne obejście, jakiego doznał tam od Ludwika XI, tak boleśnie miało dotknąć sędziwego kardynała, że w powrocie z Francji ciężko zachorował i 19 Listop. 1472 r. w Ferrarze życie zakończył. Nie zdaje się jednak, aby taki człowiek jak Bessarion miał umrzeć ze zmartwienia, spowodowanego przez niegrzeczność, doznaną od takiego księcia jak Ludwik XI. Bessarion był najznakomitszym z pomiędzy wszystkich greków, którzy po upadku Konstantynopola na zachód się przenieśli: wysoko ukształcony, roztropny i łagodny, z przekonania popierał unję kościołów. Wiele dzieł jego pozostaje jeszcze w rękopismach. Cf. Epp. et comm. Jacobi Piccolomini Card. Papiensis, Mediolani 1506; Aloysii Bandini, De vita et rebus gestis Bessarionis Cardinalis Nicaeni commentar. Romae 1777. (Häusle). J. N.
Bessat Franciszek, francuz, jezuita, ur. 1734 r., gdy towarzystwo jezusowe zostało we Francji zniesione, przybył 1764 r. do Polski i w Łucku teologję skończył, w Sandomierzu uczył francuzkiego, a po zniesieniu zakonu był profesorem prawa natury w warszawskim szlacheckim konwikcie księży pijarów, i tam umarł 1808 r. Zostawił: Discours sur le droit naturel, Warsz. 1775.
