Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 420.jpeg

Ta strona została skorygowana.
403
Błocki. — Błogosławienia.

zarządzał aż do dnia śmierci 28 Lut. 1851 r. Na kilkanaście dni przed tém, bo 17 Lutego, prekonizowany był ks. Błocki w Rzymie biskupem włocławskim czyli kaliskim, a pół roku pierwej, bo w Maju 1850 r., ozdobiony orderem św. Anny kl. 2. Krom tych godności, Opatrzność obdarzyła hojnie umysł ks. Mikołaja: łatwość pojęcia rzeczy, pracowitość i nieugięta stałość charakteru, czyniły go sprawiedliwym i pożytecznym, choć nie raz gwałtownym. W życiu swojém ściśle się trzymał drogi prawdy, za co go nie jedna przykrość spotkała: on jednak co działał, działał to zawsze z pewną determinacją, z którą i zamknął powieki. Pochowany w Sejnach, na cmentarzu grzebalnym, gdzie do dziś bez żadnego nagrobka spoczywa. Krótki życiorys dał J. Bartoszewicz w większej Encyklopedji Orgelbr. 3, 800; a w aktach sejneńskich jest wiele świadectw jego zdolności, prawości i zasług należycie cenionych.X. S. J.

Błogosławienia (sposób w starożytności). Dawne pomniki, płaskoskorzeźby[1] sarkofagów, freski katakumb, mozajki bazylik, dyptychy i t. p., przedstawiają nam często Zbawiciela, Apostołów i inne osoby Nowego a nawet St. Przymierza, z podniesioną do błogosławienia ręką. Palce jednak nie zawsze w jednakowy sposób są ułożone, i to dało powód do różnicy ceremonji, przestrzeganej w różnych miejscach. Zauważono w ogóle, że na pomnikach sztuki greckiej, przedstawiających osoby należące do kościoła greckiego, ręka błogosławiąca ma palec wielki połączony z obrączkowym, a podniesione palce: wskazujący, średni i mały. I to się nazywa greckim sposobem błogosławienia. Trzy są różne sposoby tłumaczenia takiej formy błog. Jedni (Macri, Hiero-Lexicon, Romae 1677), widzą w tem myśl przedstawienia alfy i omegi; inni (Ciampini, De sacr. aedificiis a Const. M. constructis cap. IV sect. 2), formę początkowych liter imienia Zbawicielowego IH—XC; inni nareszcie (Bolland. t. VII. jun. p. 135), zachętę do wzniesienia duszy ku Trójcy Najśw. wyrażonej trzema palcami podniesionemi, i do wiary w dobra wiekuiste, wyrażone kołem, utworzoném przez połączenie wielkiego palca z obrączkowym. Możnaby jeszcze z ks. Polidori (Amico cattol. VII 60) w podniesionych trzech palcach widzieć wyznanie troistości trzech Osób, a w dwóch połączonych, jedność natury; lub też, gdy te dwa palce tak są połączone, że jeden spoczywa na drugim w formie krzyża (jak to niekiedy spotyka się na dawnych pomnikach), układ ręki przypomina dwie główne tajemnice wiary: Trójcę i Wcielenie. Na pomnikach jednak łacińskich zazwyczaj układ ręki jest inny, a mianowicie trzy palce podniesione swobodnie do góry i nie ściśnięte są: wielki, wskazujący, średni; dwa zaś pozostałe pochylone ku dłoni. Taki układ ręki ma Zbawiciel działający cuda (Bottari, Sculture et pitture sagre estratte dai cimiteri di Roma, Roma 3 vol. 1737), wchodzący trjumfalnie do Jerozolimy, jako dobry Pasterz błogosławiący swoje owieczki i t. d. Taki jednak układ ręki nie zawsze oznacza błog., lecz nadto niekiedy, podług powszechnego u starożytnych zwyczaju, pozdrowienie mówcy rozpoczynającego swoję mowę. Widzieć to można na miniaturach Homera w bibljot. ambrozjańskiej i Wirgilego w bibljot. watykańskiej. Tak trzyma Zbawiciel rękę (u Bottari, op. cit.), gdy naucza, czy to doktorów w świątyni, czy uczniów. — W początkach używali prawdopodobnie i grecy i łacinnicy obydwóch sposobów błogosławienia, i kanony nic w tym względzie nie określiły. Tak na dawnej mozajce konfessji św. Piotra, (Borgia, Vaticana Confess. B. Petri, Romae

  1. Przypis własny Wikiźródeł Błąd w druku; powinno być – płaskorzeźby.