kramentów, które działają, gdzie tylko nie spotykają się z przeszkodą („non ponentibus obicem“ Conc. Trid. s. VII c. 6). Nietylko zaś co do sposobu, ale i co do zakresu działania, różnią się błogosławieństwa od sakramentów. Żadne błog. nie gładzi grzechu śmiertelnego i nie daje przyjmującemu łaski uświęcającej. Skutki jego bywają następne: 1) zgładzenie grzechów powszednich, 2) zgładzenie pozostałych jeszcze kar doczesnych grzechu, 3) ograniczenie wpływu złych duchów, lub zabezpieczenie od nich, 4) udzielenie łaski uprzedzającej, 5) udzielenie cielesnego zdrowia i innych dóbr doczesnych, o ile te nie sprzeciwią się zbawieniu duszy człowieka.
Błogosławieństwo papiezkie. Uroczyste błogosławieństwo, z odpustem zupełnym, daje Papież z ganków głównych bazylik: laterańskiej, watykańskiej i liberjańskiej cztery razy do roku, t. j. w Wielki Czwartek i na Wielkanoc u św. Piotra, na Wniebowstąpienie u św. Jana Later. i na Wniebowzięcie u Maria Maggiore. Nadto, daje jeszcze takież uroczyste błog. przy koronacji swojej u św. Piotra, przy obejmowaniu w posiadanie bazyliki św. Jana Later., tudzież w czasie jubileuszu, w wyznaczane na to przez Papieża uroczystości. Po ukończeniu Mszy św., Papież zasiada na tronie przenośnym (sedes gestatoria) i pod baldachimem, poprzedzony krzyżem papiezkim, w Wielkanoc w aparacie mszalnym, inną razą w kapie, udaje się na ganek bazyliki i tam z tjarą na głowie, czyta, śpiewając z księgi podtrzymywanej przez assystującego biskupa: SS. Apostoli Petrus et Paulus de quorum potestate et auctoritate confidimus ipsi intercedant pro nobis ad Dominum; na co kantorzy odpowiadają Amen; poczem Papież: „Precibus et meritis B. Mariae semper Virginis, b. Michaelis Arch., b. Joannis Bapt. et ss. Apostolorum Petri et Pauli, et omnium ss. misereatur vestri etc. Gdy kantorzy odpowiedzą Amen, Papież dalej: Indulgentiam, absolutionem omnium peccatorum vestrorum, spatium verae et fructuosae poenitentiae, cor semper poenitens et emendationem vitae, gratiam et consolationem S. Spiritus et finalem perseverantiam in bonis operibus tribuat vobis Omnipotens et Misericors Dominus; i znowu kantorzy odpowiadają Amen. Wówczas Papież wstaje, podnosi oczy i ręce ku niebu i robiąc po trzykroć ręką znak krzyża świętego, śpiewa: Et Benedictio Dei Omnipotentis etc. Po odśpiewaniu przez chór Amen, Papież siada i dwóch kardynałów asystentów, jeden po łacinie, drugi po włosku, odczytują formułę odpustu zupełnego, udzielonego obecnym, poczém z ganku rzucają ludowi na ulicę dwie karty, z których czytali. Przed powrotem Papież raz jeszcze wstaje i daje zwykłe błogosławieństwo ludowi. Papieże chcąc, aby z łask duchowych korzystali chrześcjanie wszystkich stron świata, udzielają innym także władzy dawania błog. papiezkiego, z odpustem zupełnym. Tak Klemens XIII 11 Wrześn. 1761 r. wydał bullę, udzielającą taką władzę dwa razy na rok patrjarchom, prymasom, arcybiskupom i biskupom, a raz niższym prałatom, używającym mitry, z zastrzeżeniem jednak, aby każdy, pragnący udzielać takie błogosławieństwa, wprzód otrzymał na to pozwolenie przez breve, które pozyska gratis. Opaci używający mitry nie mogą korzystać w tym względzie z pozwolenia papiezkiego inaczej, jak po zawiadomienia biskupa miejscowego, o mającém się dać błogosławieństwie na trzy dni wprzód, i po otrzymaniu od niego zezwolenia na piśmie (Tak Klemens XIII w bulli Decet Romanum z 30 Sierp. 1763 r.). Daje też Papież
