Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 503.jpeg

486

Bonifacy.

już od IV w. nadali biskupowi Tessaloniki prawa wikarjusza apostolskiego, z rozległém pełnomocnictwem do zachowania praw zachodniego patrjarchatu, z obawy, by patrjarcha konstplski, illiryjskich prowincji nie pociągnął pod swoją jurysdykcję, jako bliskich Konstpola. Wikarjusz taki mógł zwoływać synody we wszystkich prowincjach illiryjskich; biskupi zaś, chcący zwołać synod, musieli się o to do niego udawać. Do niego należała konsekracja wszystkich biskupów, później tylko metropolitów; i jedynie ważniejsze sprawy i apellacje należały do Rzymu. Za Bonifacego I wikarjuszem apostolskim wschodniej Illirji był Rufus, bp Tessaloniki. B. I widząc, że tameczni biskupi niezupełnie uznają jego przywileje, potwierdził je pismém datowaném 19 Września 419 r. Nie powstrzymało to jednak bpów prowincji Tessalji od roztrząsania na synodzie, bez zezwolenia Rufusa, praw Peryginesa, który, za zgodą Papieża B. i na żądanie ludu, mianowany był metropolitą Koryntu. Z tego powodu 11 Marca 422 r. przesłał B. ostry list do bpów Illirji, naganiający im, że się odważyli akt, zatwierdzony i spełniony przez Stolicę Apost., nowemu poddawać roztrząsaniu i bez zezwolenia apostolskiego wikarjusza nowy synod zwoływać, dodając, że wyrok Stolicy Apost. jest nietykalny, a kto się przeciw niemu oświadcza, tém samém już wyłącza się z Kościoła. Prawdopodobnie byli to ci sami biskupi, którzy z tytułu niedawnego włączenia wschodniej Illirji do państwa wschodniego, wyjednali, w porozumieniu z patrjarchą Attykusem, 421 r. reskrypt od cesarza Teodozjusza II, iż w tych prowincjach wszelkie wątpliwe kwestje tylko za poprzedniém porozumieniem się z patrjarchą konplskim rozstrzygać należy. Ale cesarz Honorjusz wyjednał u swego siostrzeńca, że cofnął to naruszenie dawnych przywilejów rzymskiej Stolicy. Odtąd Illirja aż do czasów Leona Izauryjczyka pozostawała pod rzymskim patrjarchatem. — W Gallji dopiero pod koniec IV w. poczęła się formować organizacja metropolitalna, a bpi arelateński i wieneński współubiegali się o tę władzę w prowincji wienenskiej. Zozym roztrzygnął spór na rzecz bpa arelateńskiego (417 r), nadając mu władzę metropolity nad trzema prowincjami, odejmując jednocześnie prawa metropolitalne Hilarjuszowi narbońskiemu nad pierwszą, i Prokulusowi, bpowi Marsylji, nad drugą prowincją narbońską. B. jednak przywrócił napowrót Hilarjuszowi (422) jego prawa metropolitalne, na zasadzie kanonów nicejskich, stanowiące, aby każda prowincja właściwego swego miała metropolitę. — Duchowieństwo Walencji (Valence) oskarżyło przed Bonifacym swego własnego biskupa Maksyma, o różne nieprawości i manicheizm. Z tego powodu Papież kazał zwołać synod prowincjonalny na 30 Paźdz. 419 r., na nim sprawę Maksyma osądzić i zdać relację do Rzymu. — Ze św. Augustynem znosił się B. listownie i przesłał mu, przez przebywającego w Rzymie Alypjusza, dwa listy pelagjanina Juljana z Eclanum i wyjątki z jego czterech ksiąg, przeciw pierwszej księdze Augustyna De nuptiis. Augustyn bezzwłocznie odpowiedział Papieżowi, napisał drugą księgę De nuptiis et concupiscentia i 4 księgi przeciw owym 2 listom, i przesłał je, przez tegoż samego Alypjusza, Bonifacemu, z prośbą o zatwierdzenie. — Za rządów Bonifacego chrześcjanie w Persji doznali wielkiego prześladowania od Barama V; na morzu Adrjatyckiém wzniosła się Wenecja; a 420 r. um. 90-letni doktor Kościoła św. Hieronim. Bonifacy I um. 4 Wrześ. 422 r. Następcą jego był Celestyn I. Mansi (Concil. IV 397) podaje niektóre dekrety Bonifacego. Liber Pontificalis (ob.) wspomina o dwóch