Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 636.jpeg

Ta strona została skorygowana.
619
Bruys. — Brygida.

szego biskupa. Henryk był sądzony na synodzie w Reims, gdzie mu dowiedziono herezji i skazano go na zamknięcie i pokntę[1] w klasztorze. Kacerz ten um. 1149 r. Powaga i wpływ ś. Bernarda, obsadzanie beneficjów gorliwymi kapłanami, wreszcie kary świeckie odjęły henrycjanom możność i chęć dalszego szkodzenia Kościołowi. Mosheim wątpi, czy Henryk był uczniem Piotra, gdyż ostatni odznaczał się szczególną zawziętością ku krucyfiksom, kiedy pierwszy zawsze niósł chorągiew opatrzoną znakiem krzyża, ilekroć przybywał do jakiej miejscowości dla głoszenia w niej nauk swoich; lecz opat z Clugny wyraźnie nazywa Henryka fałszywym apostołem Piotra de Bruys i złośliwym spadkobiercą jego przewrotnej nauki. Nie można z historyczną dokładnością stwierdzić, czy Henryk rzeczywiście szukał zysków materjalnych, jak niektórzy utrzymują; czy wymuszał na swoich zwolennikach pieniądze, czy prowadził życie rozwiązłe; wszystko, co tylko można było powiedzieć na jego korzyść, zebrał Basnage, Hist. d. l. rélig. des eglises réformées I c. p. 141. Cf. Epistola sive Tractatus adversus petrobrusianos, in bibiot. PP. maxima Lugd. XXII 1032. Actus pontificum Cenomanis in urbe habitantium, w Analecta veteris aevi Mabillona, III 312 sq. ed nov.; Schröckh, Christ. Kirchengesch. cz. 29 p. 515. Neander, op. c. p. 248. Franke, Arnold v. Brescia p. 58. (Fritz)J. N.

Brygida (Brigida) święta, panna (1 Lut.), ur. w Irlandji. Nazywa się Szkocką, bo Irlandja u dawnych pisarzów nosiła nazwę starej Szkocji. Brygida była córką Duptachusa (v. Duptacus) z rodu królów szkockich i z matki niewolnicy. W 14 roku urządziła sobie jaskinię pod wielkim dębem (później nazwana Kill-Dara, cela pod dębem, monasterium Kildariense). Zbierające się do niej dziewice połączyła w stowarzyszenie, które dało początek wielu klasztorom. Wizytując jeden z takich klasztorów, umarła 523 r. w 70 roku życia. Roku 1185 znaleziono jej ciało w Down-Patrick i tam w katedrze je złożono. Za Henryka VIII grób jej został zburzony. Głowa jej znajduje się obecnie w Lizbonie, w kościele jezuickim. — Na obrazach malują przy niej gęsi lub kaczki, ponieważ te do niej przyszły, gdy żyła samotnie w swej jaskini. Dają jej też nad głową płomyk ognisty, jaki widziany był nad nią jeszcze w jej dziecięctwie. Jest patronką Irlandji i Polski. Oprócz dawniejszego żywotu św. B., bezimiennie, w dwóch księgach opisanego (ap. Surium, De prob. SS. vitis 1 Febr.; ap. Bollandist., Acta ss. 1 Febr.), i drugiego, którego autorem ma być Ultan mac Concubar, bp z Irlandji († 662 r., ob. tamże i ap. Colgan, Acta ss. vet. et mąj. Scotiae, t. II Acta triadis thaumaturgae), mamy jeszcze wierszem elegijnym napisane: Vita S. Brigidae, przez zakonnika, imieniem Chilienus, żyjącego ok. r. 740 (ap. Colgan i Bolland. opp. cc.); drugi żywot prozą przez Wawrzyńca, przeora z Dunelm († 1154); inne ob. także w dziełach Colgana i Bollandystów; ap. Messingham, Florilegium, i ap. Migne, Patrol, lat. t. 72 kol. 777.

Brygida (Brigitta v. Birgitta) od staroniemieck. Bercht, bert, birch — świetny, jasny, wspaniały, to samo co po łacinie Clara, lub po niemiecku Berta), św., wdowa (8 Paźdz. al. 23 Lip. 28 Maja), była córką Birgera, księcia z królewskiego rodu szwedzkiego i Sigrydy, pochodzącej także z królewskiego domu Gotów. Brygida ur. ok. r. 1302 w Szwecji. Dzieckiem jeszcze będąc, utraciła matkę i oddaną była pod opiekę pobożnej swej ciotki. Mówić zaczęła dopiero w trzecim roku życia i odtąd

  1. Przypis własny Wikiźródeł Błąd w druku; powinno być – pokutę.