Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.5 134.jpeg

Ta strona została przepisana.
123
Eutychjusz. — Eutymjusz.

w Piśmie: „Eutychius, patr. alex. vindicatus.“ Całkowicie Roczniki E’a wydał w Oksfordzie Pococke. Prócz tego E. napisał Historję Sycylji od czasu popadnięcia pod panowanie Saracenów, i Disputatio inter heterodoxos et christianos, gdzie broni sprawy prawowiernych pko jakobitom. Cf. Cave, Script, ecc; p. 494. Hotting. Bibl. orient, c. 2 p. 71. (Fritz). N.2. Konstantynopolski arcybp od r. 553. Był poprzednio przełożonym klasztoru w Amazei (w Pontus), gdy bp amazejski wysłał go w charakterze apokryzjarjusza do Kpola. Tu zyskał on sobie zaufanie Mennasa arcybpa i polecony przez niego został cesarzowi Justynjanowi I. Gdy Mennas umarł, objął po nim stolicę, mając wtedy (558) lat 40. Był to mąż uczony i pobożny. Zaraz po objęciu bpsta napisał (6 Stycz. 553 r.) list do papieża, z wyznaniem wiary prawowiernej i z prośbą, iżby Papież zajął się zwołaniem liczniejszego zgromadzenia, gdzieby, pod jego (Papieża) prezydencją, położono koniec toczącym się podówczas sporom o Tria capitula (ap. Mansi. Concil. IX 63, 186, 402. Cf. Konstantynopolski sobór r. 553). E. był poważanym przez ces. Justynjana i przez niego do wielu ważnych spraw używanym; później jadnak popadł w niełaskę za to, że się oparł cesarskiemu edyktowi, wydanemn na korzyść aftartodocetyzmu. Justynjan kazał go zatém porwać gwałtem z kościoła i osadzić w klasztorze (22 Stycz. 565); zwołał następnie synod, który pospieszył z uprawnieniem tego gwałtu i E’a złożył z bpstwa (Evagrius, Hist. E. IV 38—41. Theophan. Ckronogr. ed. Bonn. s. 353, 372). Odwieziony do klasztoru amazejskiego, przebywał tam aż do śmierci swego następcy Jana III Scholastyka († 31 Sierp. 577 r.). Ulegając życzeniom ludu, cesarz Justyn II przywrócił go, 3 Paźdz. 577 r. na stolicę kplską (Evagr. V 16; Theophan. s. 372, 382), na której on świętobliwie um. 6 Kwiet. 582 r. Pod koniec życia napisał księgę o Zmartwychwstaniu, w której utrzymywał, że ciało nasze po zmartwychwstaniu będzie cielesném, lecz tak subtelném jak powietrze. Apokryzjarjusz rzymski Grzegorz (późniejszy Papież) wystąpił przeciw tej opinji, jako orygenesowskiej i, wspólnie z cesarzem, skłonił E’a do potępienia i spalenia swego dzieła. Później, na łożu śmierci E. jeszcze błąd swój odwoływał i wyznanie prawowierne o zmartwychwstaniu składał (S. Gregor. M. Moral. XIV 29, 31, 32). Kościół grecki czci go jako świętego d. 6 Kwietnia. Z pism jego pozostały tylko fragmenty (ap. Mai, Nova coll. IX 623; Class auctor. X 488; Nova Bibl. Batr. IV 1 s. 55...; przedruk, ap. Migne, Patrol, gr. 86). Żywot E’a napisał Eustatjusz, kapłan, uczeń i powiernik jego (ap. Bolland., Act. ss. April, t. I Append.; ap. Migne 1. c.). X. W. K.

Eutymjusz (Euthymius) Zigabenus (inaczej Zigadenus, Zigabonus), uczony i pobożny mnich grecki konstpolski, żyjący za ces. Aleksego Komnena ok. r. 1081—1116, i w łaskach u tegoż cesarza. Pisma jego są: 1) Panoplia dogmatica orthodoxae fidei adversus omnes haereses. Są to wyjątki z dzieł Ojców kościoła greckiego, zebrane przez uczonych teologów, z polecenia ces. Aleksego Komnena, a przez Eutymjusza uporządkowane i w całość powiązane. Na łac. przełożył Petr. Franc. Zinus (Venet 1555; to samo w Bibliot. PP., Lugdun. t. IX ). Niektóre rozdziały: o sekcie Bogomilów, jako też o Saracenacb, są ap. Christoph. Wolf, Historia Bogomilor., Witeber. 1712; ap. Frid. Silburg. Saracenica, Heidelber. 1595. 2) Victoria et triumphus de impia et multiplici exsecrabilium Messalianorum secta, qui et Phundaitae et Bogomili etc. appellantur (Ἔλεγχος καὶ θρίαν-