Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.5 172.jpeg

Ta strona została przepisana.
161
Ewaryst. — Examen.

E. rządziłby wtedy, kiedy św. Ignacy antjoch. poniósł męczeństwo, a tym sposobem pochwały, jakie św. Ignacy oddawał Rzymowi, spływałyby na E’a. (Hefele, Opera Patrum apost. ed. 3 p. 200 sq.). Pseudo-Izydor Przypisuje Ewarystowi 2 listy, zawierające ustępy z listów Innocentego I Papieża, Izydora sewilskiego, z rozmaitych dekretów dawnych soborów, to znów z Liber Pontif. i z Biblji. Ob. Knust, De fontibus et consilio pseudo-Isid. p. 40; Bolland. Acta ss. 26 Octobr. t. XI p. 799. (Hefele). J.

Ewodjusz (od gr. Εὐοδος — szczęśliwy w przedsięwzięciach). 1. św. (6 Maja. Evodius Antiochenus), bezpośredni następca św. Piotra Apost. na biskupstwie antjocheńskiem, a poprzednik św. Ignacego (s. Ignatii Ep. ad Antioch.). Umarł śmiercią męczeńską ok. r. 62. Cf. Eusebii Hist. Eccl. l. 3 c. 22; Nicephori Chronographia. Ob. Bolland. Acta SS. Maji t. II. Nicefor (op. c. l. 2 c. 3) przypisuje mu jakiś list p. t. Το φως (Światło) i przywodzi fragment, według którego P . Jezus miał ochrzcić św. Piotra tylko własną ręką, Piotr Andrzeja i synów Zebedeuszowych, ci zaś innych Apostołów. Uczniów 70 mieli chrzcić śww. Piotr i Jan. W tymże liście miało być o latach P. Jezusa i N. Marji Panny Lecz że nikt z pisarzy przed Niceforem († 1341) żyjących o tém piśmie nie wspomina, przeto uważa się za fikcję z w. XIII może. Cave, Scriptor. eccl. hist. lit. I 24. — 2. E. Uzalensis, żyjący ok. r. 420, biskup miasta Uzalis, które jest kolonją bliską Utyki (s. Augustin. De Civit. Dei l. 22 c. 8 et Sermo 323, al. 32 de diversis) w Afryce prokonsularnej; przyjaciel św. Augustyna. Gdy Orozjusz, uczeń św. Aug., r. 416 sprowadził relikwje św. Szczepana do Afryki, E. na cześć tegoż św. wystawił w Uzalis bazylikę, gdzie złożył cząstkę otrzymanych relikwij. Według Sygeberta († 1112), De scriptorib. eccl. c. 15, napisał Librum de miraculis in Africa ostensis per reliquias s. Stephani (wydawane zwykle bywa w Opera s. Augustini, wraz z innemi pismami Ewodjusza), a prawdopodobnie z jego polecenia napisał kto inny, i dla tego w drukach powyższe dzieło jest bezimiennie wydawaném (p. t. De miraculis s. Stephani). Zostawił też kilka listów (Epistolae) i księgę De fide seu de unitate ss. Trinitatis contra manichaeos. Ob. Tillemont, Mémoires pour servir à l’Hist. eccl. t. XII.

Examen nowo wybranych biskupów, examen episcoporum electorum, odpowiednio do pontyfikatu składa się z 18 pytań, na które biskup przed swoją konsekracją twierdząco ma odpowiedzieć. Odpowiedzią na te pytania, podawane przez konsekratora, kandydat do biskupiej godności składa w obec duchowieństwa i ludu uroczyste oświadczenie, iż chce być godnym katolickiego Kościoła biskupem; pytania te bowiem odnoszą się częścią (pytanie 1—5) do posłuszeństwa powadze kościelnej, częścią do moralnych warunków prawdziwie biskupiego życia, częścią zaś do wiary we wszystkie prawdy Objawienia i do potępienia przeciwnych im błędów (p. 10—18). Na 1 pytanie odpowiada elekt: „ita ex toto corde volo in omnibus consentire et obedire“, na pytanie 2—9 „volo“, na pozostałe „credo“. Liturgiczny ten examen jest właściwie tylko uroczystą rekapitulacją tego, co ściśle i tajemnie w procesie informacyjnym już było przeprowadzone (ob. tej Enc. II 368). Jest to więc liturgiczne wyrażenie posłuszeństwa słowu Apostoła: „nemini cito manum imposueris neque communicaveris peccatis alienis“. Już synod kartagiński r. 398 przepisuje formalności, mające się zachować przy examinie biskupim, które co do istoty swej zgodne są z dzisiejszemi. (Mast). N.