Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.5 223.jpeg

212

Ezdrasz i Nehemjasz

rozpoczyna się wymienieniem autora: „Słowa Nehemjasza syna Helchjaszowego.“ Opowiada on o sobie, iż w 20-ym roku króla Artakserksesa zmartwił się bardzo, gdy się dowiedział o smutnym stanie żydów i Jerozolimy, której „mur był zburzony a bramy spalone“ (od czasów Nabuchodonozora), i prosił Boga o zlitowanie (r. 1). W tymże czasie był na służbie u króla (jako podczaszy). Król, widząc jego smutek, zapytał o przyczynę, i nietylko na pewien czas do Jerozolimy odjechać, ale też mury miasta odbudować pozwolił (2, 1—8). Opatrzony w listy królewskie, z orszakiem wojennym przybył Nehemjasz do Jerozolimy i odrazu zabrał się do dzieła (r. 453 v. 443). Chciał przeszkodzić temu Sanaballat, lecz gdy mu Nehemjasz pokazał listy królewskie, ustąpił (2, 9—20). W rozdz. III wymienia autor: kto, jaką bramę i część muru swoim kosztem wystawił; w IV mówi o przeszkodach, jakie zbrojną ręką stawiali samarytanie odbudowaniu murów; w roz. V o wyrzekaniach ludu ubogiego przeciw bogatym i o ofiarach ze swej strony na korzyść ludu; w VI roz. znów o przeszkodach ze strony samarytan. Gdy im się bowiem nie udały poprzednie kroki gwałtowne (opisane w roz. IV), uciekli się do podstępów; lecz mimo to mur dokończono. W 7, 1—5 mowa o ustnowieniu straży przy bramach i popisie ludności; dalej (7, 6—39) powtórzenie tego, co było w I Esd. 2, 1—67, t. j. spis wygnańców, którzy z Zorobabelem wrócili r. 536 do Jerozolimy, i wyliczenie ogólne sum danych na odbudowanie murów (II Es. 7, 70—73). Rozdział VIII opo wiada o czytaniu zakonu przez Ezdrasza, kapłana i pisarza, w obec Nehemjasza Atersathy: z czytania tego dowiadują się książęta, że trzeba obchodzić święto namiotów w miesiącu siódmym; lud się rozchodzi po gałęzie, znosi je i stroi sobie namioty już to w domach, już na ulicach, już w przysionkach świątyni, i czytanie zakonu odbywa się przez całą uroczystość. Rozdziały IX i X zdają się być dalszym ciągiem do I Ezdr.: opowiadają bowiem o oddzieleniu cudzoziemców od izraelitów, o pokucie tych ostatnich i odnowieniu przymierza z Bogiem. W 10, 1—28 podane są imiona tych, którzy podpisali przymierze. Na pierwszém miejscu podpisany Nehemjasz ha-Thirszata ben-Hachaljah. W ostatnich rozdziałach mamy najprzód spis rodzin zamieszkałych w Judei i miejscowości tamecznych (r. XI); spis kapłanów, którzy wrócili z Zorobabelem, jako też tych, którzy byli w Judei za Ezdrasza i Nehemjasza (12, 1—26); opis poświęcenia murów jerozolimskich (12, 27—46); wyłączenie Ammonitów i Moabitów z pośrodka ludu Bożego (13, 1—3); nadużycia Eliaziba, kapłana (ib. 4—5); usunięcie tego nadużycia przez Nehemjasza, będącego podówczas w Jerozolimie z drugim powrotem (ib. 6—14); zaprowadzenie przez tegoż ścisłej obserwacji szabatu (ib. 15—22), i inne urządzenia (23—31). Opowiadanie swoje autor przerywa niekiedy westchnieniami pobożnemi, polecając się miłosierdziu Bożemu (5, 19. 6, 14. 13, 14. 29. 31). Obie więc księgi opowiadają historję ludu żydowskiego od 1 r. Cyrusa (536), po za 32 rok Artakserksesa (II Esd. 13, 6), to jest za rok 440 v. 430 przed Chrystusem (cf. niżej §. 7). — § 6. Chociaż już Filon oddziela księgę Ezdraszową od Nehemjaszowej, obie przecież księgi długo jeszcze po nim uważały się za jedno dzieło. „Ezrae Neemiaeque volumen in unum coarctantur,“ mówi św. Hieronim (epist. ad Paulin.; ep. ad Domn. et Rogat.); podobnie Orygenes (ap. Euseb. H. E. VI 25) i Talmud (ob. Buxtorf, Tiberias c. 11). Obie