obrońca wiary nicejskiej pko arjanom; jako misjonarz obiegał państwo Rzymskie, nawracając pogan, żydów i arjanów; szczególniej znaczną liczbę arjanów nawrócił w Rzymie. Auxencjusz (ob.) wielką pałał ku niemu nienawiścią; raz go nawet zbić kazał. F. został bpem w Brescia (Brixia) ok. 379 r.; żył w przyjaźni z św. Ambrożym, u tego nawet poznał go św. Augustyn (Lib. de haeres. init.). R. 381 znajdował się F. na synodzie akwilejskim. Um. ok. r. 387. Za przykładem św. Epifanjusza, napisał historję herezyj swego czasu: Liber de haeresibus (ed. J. Sichardus, Basileae 1528 i późn.; ed. J. A. Fabricius, cum notis, Hambur. 1721; cum supplemento, notis J. A. Fabricii et suis ed. P. Galeardus, w S. Gaudentii Opera Patavii 1738 , Aug. Vind. 1757; w Biblioth. PP.; ap. Migne, Patrol. lat. t. 12; ap. Oehler, Corpus haereseolog., Berol. 1856 t. I). Do 80 herezji, opisanych przez św. Epifanjusza, F. dodał jeszcze 76; lecz w tej liczbie pomieścił wiele takich, które rzeczywiście nie są herezjami. F’wi także przypisują dawny przekład łaciński listu św. Barnaby (ob.), lecz podanie to opiera się na napisie jednego tylko rękopismu, mieszczącego w sobie dzieło F’a De haeres., z listem Barnaby po łacinie (Ob. Ceillier, Hist. d. aut. t. 7 (ed. 2 t. 5). Żywot św. F’a opisał jego następca na bpstwie w Brescia św. Gaudencjusz (ap. Bolland. Acta SS. Jul. t. IV p. 387), i we wspomnianych wydaniach dzieła F’szowego przez Fabrycjusza i Galearda. Cf. Cuperi, Comment, ap. Bolland. l. c. X. W. K.
Filch, v. Filchins Wilhelm (o. Benedykt z Canfeld), ur. 1560 r. w Canfeld, ze szlacheckiej rodziny angielskiej; wychowany w kalwinizmie, nauki pobierał w Londynie, wykształcił się w językach: grec., bebr., łaciń. i in., w filozofji, naukach przyrodzonych, prawie i teologji. Światowe uciechy, którym z początku hołdował, zniechęciły go do świata: oddał się pokucie i pobożności, a gdy wśród rozmyślań przyszedł do przekonania się o prawdziwości katolickiej religji, wyrzekł się kalwinizmu (ok. r. 1584), opuścił ziemię rodzinną i w Meudon, we Francji, d. 23 Mar. 1586 r. wstąpił do kapucynów. R. 1599 udał się do Anglji na missję, nie zważając na surowe edykty królowej Elżbiety Tudor, wydane przeciw katolikom. Elżbieta kazała go wtrącić do więzienia, jako niby naruszającego pokój publiczny i podżegającego do buntu. Po wielu cierpieniach, ledwo ztamtąd, na instancję Henryka III, kr. franc., wypuszczony, wrócił do swego klasztoru i był magistrem nowicjuszów, † 21 Listop. 1611 r., w opinji świątobliwego. Przypisują mu dar cudów i proroctw. Na rozkaz swych przełożonych sam opisał historję swego nawrócenia w r. 1596; wyszła ona dopiero po jego śmierci: Véritable et miraculeuse conversion du r. p. Benoist de Canfeld, anglais capucin, par le sieur Nantilly; po niem. streścił Räss (Die Convert. II 424). Inne pisma F’a są: 1) Prawidła doskonałości, napisane najprzód po angiel. i przez samego autora przełoż, na łac. (Reguła perfectionis, continens breve ac. lucidum compendium totius vitae spiritualis). Przy 7-ém wydaniu tego dziełka w przekładzie franc. (Règle de la perfection, Paris 1627) znajduje się i wspomniana historja nawrócenia F’a. 2) Soliloquium pium et grave, Paris 1609. X. W. K.
Fileasz, bp z Thmuis, w Egipcie, święty, męczennik (4 Lutego) na początku IV w. F. był bardzo majętnym; w ojczystém mieście swojém sprawował najwyższe urzędy i odznaczał się zarówno filozoficzném swojém wykształceniem, jak i pobożnością (Euzeb. H. E. VIII 9; Hieron. De vir.
