Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.5 490.jpeg

Ta strona została przepisana.
479
Formularze. — Förster.

sądowych. 8) Pardessus w I i IV tomie Bibliothèque de l’ecole des Chartres, wydał 14 formuł, odnoszących się do miasta Bourges, a podobnych do formuł andegawskich. O formularzu kościoła rzymskiego ob. art. Liber diurnus. Cf. J. A. L. Seidensticker, De Marculfinis, aliisque similibus formulis, Jenae 1818. N.

Forster. I. Jan, ur. w Augusburgu 1495 r., był najprzód nauczycielem języka hebrajskiego w Zwikau, a na zalecenie Lutra został 1535 r. Pastorem u św. Maurycego w Augsburgu. Lecz pozbawiony tego miejsca przez magistrat 1538 r., w skutek sporu, jaki prowadził z Michałem Kellerem, pastorem, podzielającym zdanie Zwingljusza, udał się do Tybingi, gdzie był professorem teologji do r. 1541. Ale i to stanowisko musiał porzucić, nie chcąc przyjmować kommunji od swego pastora według obrzędu zwingljańskiego. Udał się więc do Norymbergi, zkąd go wyprawiono do Regensburga, aby tam nową naukę rozszerzał, a 1543 r. powołał go hrabia Hennenberg do Schleusingen w tym samym celu; wreszcie, objął w Wittenberdze przy uniwersytecie katedrę teologji po Cruciger’ze. F. należy do uczeńszych luteranów pierwszej połowy XVI w. Dopomagał on Lutrowi w tłumaczeniu Bibjji, napisał hebrajski słownik, a 1554 r., w towarzystwie Melanchtona, brał udział w zgromadzemu w Naumburgu, które zamierzało uspokoić zamieszki wzniecone przez Osiandra. Um. 1556 r. W listach swoich gorzko się użala na niewdzięczność książąt względem swych dobroczyńców, t. j. nauczycieli nowej wiary, którym, jego zdaniem, zawdzięczać byii powinm, że nabraii tak wielkiego znaczenia. Skarżył się że prawa Kościołowi odjęto i nogami zdeptano, że zamiast szczerej pokuty, lud, idąc za przykładem książąt, śmiało brnie w grzechy etc. Cf. Döllinger, Reformation etc. II 153. — 2. F. Jan, ur. w Aurbach, w Saksonji, 1576 r., został po wielu urzędach, jakie spełniał, jeneralnym superintendentem i prezydentem konsystorza w Mansweld, i umarł 1613 r. Znany jest jako autor wielu dzieł teologicznych: Systema problematum theologicorum; Gretserus calumniator et nugivendulus; Tractatus de Conciliis; Thesaurus catecheticus; Comment. in Isaiam. — 3. F. Walenty, ur. w Wittenberdze 1530 r., gdzie nauki akademickie pobierał, a pomiędzy swymi nauczycielami liczył: Lutra, Melanchtona, Ebera i prawnika Hieronima Schurf; um. w Helmstadt 1608 r. jako professor prawa, zostawiwszy wiele pism dotyczących prawa. (Schrödl).X. F. S.

Förster Henryk, ur. 24 Listop. 1800 w Głogowie (Grossglogau), syn malarza, uczył się teologji w Wrocłąwiu, r. 1825 został kapłanem i wikarjuszem w Lignicy, r. 1837 kaznodzieją katedralnym w Wrocłąwiu, gdzie pozyskał sobie sławę jednego z najznakomitszych kaznodziejów niemieckich; zastępował swego przyjaciela Diepenbrock’a (ob.) na zjeździe biskupów niemieckich w Würzburgu, zasiadał w parlamencie frankfurckim, a po śmierci Diepenbrock’a 19 Maja 1853 r. wybrany został jego następcą na biskupstwie wrocławskiém. Napisał: Homilien auf die Sonntage des katholischen Kirchenjahres, 3 wyd. Wrocł. 1851, 2 t.; Der Ruf der Kirche in die Gegenwart, 3 wyd. ib. 1852, 3 t.; Die christliche Familie, ib. 1854, 4 wyd.; Predigten auf die Sonntage des kath. Kirchenjahres, 4 wyd. 1857, 2 t.; Kanzelvorträge, 1854, 6 t.; Lebensbild Diepenbrock’s, 2 wyd. 1859. Na polski język z prac F’a są przełożone: Gdy ludzie śpią, przychodzi nieprzyjaciel. Kazanie miane w 24 niedzielę po Świątkach (Leszno 1855); Homilje na niedziele całego roku, przez Gabrjelę Malinowską (tom I, Leszno 1848;