Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 023.jpeg

14 Galdinus.—Galfryd. Galdinus, św. (18 Kw.), ze sławnej medjolańskiej rodziny Scala, żył w czasach walki Fryderyka I Rudobrodego z Papieżem Aleksandrem III. Z kanclerza i archidjakona medjolańskiego r. 1166 przez kler i lud na arcbpa Medjolann wybrany, przez Papieża na tę godność wyświęcony, został kardynałem i legatem papiezkim. G. był bardzo czynnym pasterzem, tępił herezję katarów, jednał stronnictwa polityczne, podnosił upadłą karność kościelną i wszystkim potrzebującym pomagał, jako ojciec i pasterz, powtarzając, że wszystko, co miał. miał nie dla siebie, lecz dla ubogich. Słowo Boże opowiadał z taką gorliwością, że nawet chorym będąc, szedł na ambonę. Drugiej niedzieli po Wielkanocy 18 Kw. 117 6 miał ostatni raz gorące swoje kazanie, po ukończeniu którego musiał być jnż zaniesiony do chóru, gdzie pod koniec Mszy św. umarł. Relikwje jego znajdują się w tumie medjolańskim. Cf. Stadler, Heiligenleiicon. N. Gal en Mateusz, ur. w Westcapel, w Ilollandji, ok. r. 1528, słynął jako nauczyciel teologji w Dillingen, potem w Douai, gdzie został kanclerzem uniwersytetu; um. 1575. Napisał: Commentarium de chriatia-no et catholico sactrdotio, Dilling. 1565; JJe originibus monasticis; De mis-sae saerijkio; De saeculi nostri choreis, i inne dzieła pełne erudycji, choć nieraz grzeszące trakiem należytej krytyki. Galer, z łacińskiego gederus, albo galerum, okrycie głowy, jakie nosili starożytni, zwłaszcza kapłani. D nas galer oznacza kapelusz biskupi pozakościelny, czarny, wełniany, na zielonej jedwabnej podszewce, zielonym jedwabnym sznurem i kutasami ozdobny. Caerem. Epp. I. 1 e. 1 n. 3 i 4, oraz c. 3 n. 5 przepisuje prekonizowanym biskupom formę i użycie takowego ubioru i stroju, już wspanialszego, formy kardynalskiej, już też skromniejszego, przy mniejszych paradach. X. S. J. Galfryd, v. Godfryd. Pierwsza połowa tego imienia (Gal) pisze się także: Galio, Gaul, Gaudę, Gau, Gald, Go/, Gpif, Góde, Jof, Gan; do czego dodaje sięfridus, lub freilus; franc. Geofroy; niemiec. Gottfried; angiel. Geoffrey, v. Jefrey. W literaturze kościelnej słynniejsi tego imienia pisarze są: I. Godefridus Antissiodorensis (z Auxerre), albo Gaufridus Claraevallensis (z Clairvaux), uczeń najprzód Abelarda, kantor w Anxerre, wstąpił potćm do cystersów pod a. Bernardem, był przez znaczny czas jego notarjuszem, następnie opatem, kolejno w Clairyanx, w Fossa nora i w Altacumba, w Sabaudji. f r. 1180, czy 1215, jak dowodzi Oudin (De script. II 1494). Napisał: l) Epistoła de rebus in concilio rliemensi de causa Gilberti Torretani actis, w aktach synodu reimskiego r. 1148ap. Labbe, Concilior. coli. X 1121; ap. Baron. Aanal. an. 1148. 2) Vita ». Ber nar di; De miraculis ejusdem; Sermo de s. Bernardo, w wydaniach dzieł ś. Bernarda. 3) Vita s. Petri archieppi tarentasiensis f 1115, ap. Surium, Tit. SS. 8 Maj.; ap. Bolland. Maj. II 323. 4) Epistoła de morte s. Bernardi, scripta an. 1153, ap. Baluz. Miscel. V 453. 5) Epistoła de transsubstantiatione aguae miitae vino in Sanguine Christi, ap. Baron. an. 1188 n. 28. 6) Liber de contemtu rnundi, i uwagi nad Modlitwą Pańską, między dziełami ś. Bernarda. Dzieła G'a wszystkie razem wydał Mignę, Patrol, lat. t. 188, ze wstępem jego o życiu i pismach.—2. G. z Beau-lieu (de Bełło loco, r. Beaglerius), dominikanin, przez lat 20 jałmużnik i spowiednik ś. Ludwika, króla franc.; temuż królowi administrował ostatnie sakramenta w Tunis. G. um. 1 2 74 r. Z polecenia Grzegorza X Pap. napisał De vitą et tancta comersatione chrittianiasimi hujua Ludnie