Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 087.jpeg

78 Gelazy.—Gembloux. Historji pierwszego soboru powszechnego w Nicei. Mial on przy tćm korzystać z wielu wiadomości, posiadanych przedtem od Dalmacjusza, bpa Cyzyku, ale cała jego praca okazuje się tylko kompilacją z Euzebjusza, Sokratesa, Sozomena i Teodoreta; co zaś nie od nich pochodzi jest przynajmniej wątpliwem, a często bywa najwyraźniejszą nieprawdą, jak np. w ks. II rozd. it — 24, dysputy o Trójcy ś. i Duchu ś. Wiadomo, że na soborze nicejskim nie była wcale traktowana nauka o Duchu ś. Dzieło G'go składa się z 3 ksiąg: pierwsze dwie zawierają właściwą historję soboru nicejskiego, a 3-cia zawiera 3 ściągające się do niego listy cesarza Konstantyna. Została ona wydaną po grecku i po łacinie, najprzód przez Roberta Balfoura w Paryżu r. 1 599, następnie pomieszczaną we wszystkich większych zbiorach soborów (jak np. Harduina t. I p. 345 — 463 i ap. Mignę, Patrol, gr. t. 85). Cf. Hu Pin, Nout. Bibl. IV 280. GemblOUX, albo Gemblours (czyt. Żanblii, łac. Gemblacum), miasteczko wallońskie, położone w północno-zachodniej stronie belgijskiej prowincji Namur, kiedyś do Brabancji należące; niektórzy mają je za rzymskie Geminiacum, posterunek wojskowy. Gembloux swój wzrost i sławę zawdzięcza fundowanemu tutaj opactwu benedyktynów. Ś. Guibert, albo Wicbert, który pochodził ze znakomitej rodziny belgijskiej, porzuciwszy wojenny rynsztunek, przywdział habit zakonny, w dobrach swych <Gembloux) założył klasztor, oddał go opatowi Er lu i nowi, sam zaś udał się do opactwa Górze, potem jeszcze opowiadał Ewangelję Węgrom, podczas ich napadu na Lotaryngję (954 r.), i um. 23 Maja 962 r. (Si-geb. Gembl. Vita s. Wicberti; ob. Sygebert. Anonymi historia eleyationis s. Wicberti a. ino, ap. Kollar, Vet. analecta I 917, ap. Bolland. Acta SS. 23 Mai. V 265, VII 842, ap. Mabillon, Acta SS. ord. s. B. s. V p. 311, ap. Pertz, Mon. Germ. Ser. VIII 516. Anonymi Miracula s. Wicberti, ap. Pertz, 1. c. p. 518). Cesarz Otton I zatwierdził fundację r. 94 6, opiekunem opactwa ustanowił Lamberta hrabiego na Lowanjum, pozwalając mu mieć jednego tylko subadwokata, który in villis ad abbą-tiam pertinentibus nihil aliud juris habebit nisi per singulos annos de una-guague domo denarium unum, gallinam unam, auenae sextarium unum. Klasztor bogato był uposażony przez rodzinę fundatora, a przez Papieża 954 r. zatwierdzony. Pierwszy opat Erluin był znakomitym człowiekiem, gorliwym stróżem karności zakonnej i czystości obyczajów. R. 95 7 trzech zakonników jednego klasztoru, jaki chciał Ęrluin reformować, napadło na opata, wydarło mu oczy i język ucięło. Erluin w pokorze zniósł to doświadczenie, jak świadczy Kronika gemblaceńska (Gęsta abb. gemblac. ob, Sygebert): „Re ipsa... per multas tribulationes regnum Dei ptrari Jidelibut; nec multum dolendum esse tibi videbatur, quod illis oculis carendum erat, guibus etiam culices et cyniphes gloriantur, cum interior suus oculus illis oculis perfecte delectaretur, guibus mundi corde Z)eum con-templantur. Erluin żył jeszcze do r. 98 7. Żyjący pod nim w G. mnich, imieniem Richarius, opisał wierszem jego żywot i dedykował bpowi Not-gerowi (972—1008). Żywot ten w części tylko przechował się u Sy-geberta (Gęsta abbatum gemblac., ztąd ap. Bolland. Acta SS. 2 3 Mai. VII 844). Po Erluinie rządził opactwem brat jego Heriward do r. 991. Pod Erluinem II (do r. 1012), człowiekiem słabego charakteru, karność zakonna upadła; sławę zakonu podniósł znowu następca Erluina, Alce rt, albo oibertus (1012-1048), najznakomitszy z opatów, którego