Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 095.jpeg

86 Genealogje. Takie samo tłumaczenie podaje ś. Jan damasceński (De fid. orthod. IV 14) i wielu innych. Lecz w tem przypuszczeniu Jakób i Heli, jako bracia po matce, nie byli związani prawem lewiratu, bo to obowiązywało tylko braci po jednym ojcu, lub najbliższych zmarłego brata krewnych w linji ojcowskiej, lub macierzystej. Lepiej zatćm przyjąć, że Mathan i Matbat są jedną i tą samą osobą, jak to mniemał 1 Augustyn (De Deuteron. qu. 4 6), a wtedy Heli i Jakób będą braćmi rodzonymi, z jednego ojca pochodzącymi, i wszelka trudność się usuwa. Na pytanie zaś, który z nich był rodzonym ojcem Józefa:? odpowiadają jednozgodnie Ojcowie, że Jakób, jak to widzieliśmy i w przytoczonych wyżej słowach Juljusza afrykańskiego. Tylko jeden ś. Ambroży (in Luc. 1. III c. 15) utrzymuje, że Heli był rodzonym ojcem Józefa, lubo zresztą inne szczegóły o genealogji Józefowej powtarza za Juljuszem afrykańskim. Pisarze średniowieczni i przeważna liczba nowożytnych idą za pierwszćm powsze-chnem zdaniem Ojców; niektórzy jednak, jak Grotius, Possinus, Pape-brochius, Zaccaria, rodzonym ojcem Józefa mienią Heli'ego, nie Jakóba (ob. Patritii De evangel. 1. III diss. 9 s. 95—97). Powyższe jednak przypuszczenie nie rozwiązuje wszystkich trudności, jakie wypływają z dwóch genealogji. Nasuwa się bowiem pytanie: 1-od dla czego Łukasz, który zna Ewangelję Mateusza, jakby umyślnie wybrał genealogję zupełnie odmienną? 2-re. Skoro Chrystus nie był synem Józefa, to po co było przedstawiać aż dwie linje przodków Józefa? czemu raczej Ewangeliści nie podali przodków Marji, która była rzeczywistą Matką Chrystusa? Na pierwsze z tych pytań można odpowiedzieć, że Łukasz może właśnie dla tego, iż znał Ewangelję Mateusza, inną niż on podał genealogję. Obadwaj bowiem Ewangeliści zamierzyli wykazać pochodzenie Chrystusa od Dawida. Gdy zaś Józef w obec zakonu był synem Heliego, i teu jego względem Helfego stosunek więcej był znany wśród Żydów, Mateusz chciał dowieść, że i mniej znane, a naturalne pochodzenie Józefa, sięga także Dawida. Łukasz przeciwnie, zamierzył podać więcej znaną, zakonną genealogję Józefa, która również dobrze wykazywała pochodzenie Józefa i Jezusa od Dawida. Co do 2-go: Ewangeliści wyraźnie oświadczają, że chcą podać genealogję Jezusa (Mat. 1,1. Luc. 3,2 3); gdy zaś ten nie miał ojca tu na ziemi, a urodził się z Dziewicy Marji, więc w genealogji Józefowej zamykają genealogję samejże Marji. Nie może więc być pytania oto, czy w obu genealogjach zawartą jest genealogja Marji? lecz, jaki węzeł pokrewieństwa lub powinowactwa zachodził między Marją a Józefem tak, iżby genealogja Józefowa była zarazem ge-nealogją Marji? Na to odpowiadamy, że według powszechnego podania pisarzy kościelnych, N. Marja była córką Joachima, a wnuczką niejakiego I3arpanther'a (syn Panthera; Grotius, in Luc. 3,23); Epifanjusz zaś (haer. 7 8, al. 5 8, c. 7) świadczy, że Jakób i syn jego Józef, mniemany ojciec P. Jezusa, nazywani byli Pantherami; samego też P. Jezusa Cels (ap. Origen. cont. Cels. I 32) nazywa synem Panther'a, a Talmud synem już Pandery, już Panther'a (Avoda-zara ap. Roym. Martini, Pug fid. part. III d. III c. 7 § 7; Sanhedrin babylon. f. 6 7). Ta wspólność imion dowodzi, że było pokrewieństwo między Joachimem, ojcem Marji, a Ja-kóbem, ojcem Józefa. Według ś. Jana damasceńskiego (De fid. orthod. JY 14) pokrewieństwo było takie: