Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 170.jpeg

Gębicki. 161 lubieński (k. 6), bobrownicki (k. 5). Archidjakonat zaś kruszwicki na 4 dekanaty: kruszwicki (ii kośc.), inowlocławski (14 k.), gniewkowski (u k-), bydgoski (12 kośc.). Dziekanom przesiał instrukcje, jak obowiązki swoje spełniać winni, dokładnie i szczegółowo wskazując, co do ich urzędu należy. Podobne rozporządzenie wydał i dla ziemi pomorskiej. Drukarnię kaliską jezuitów kosztem własnym wspierał. W Kruszwicy postawił dwa nagrobki dla pięciu bpów kruszwickich, uważanych za pierwszych pasterzy djec. kujawskiej. W Raciążku dokończył kościoła paraf., który Rozdrażewski rozpoczął. Kapitule włocł. darował wsie: Brody, Gogolewo i Dzierzązno w r. 1616 na Trzy Króle, za co obowiązała się co rok odprawiać dwa anniwersarze, na każdy 10 grzywien przeznaczając dywidendy. W d. 1 Sierp. 1615 odbył G. pobożną pielgrzymkę do Skępego, poczem wkrótce udał się do Wolborza, a wracając do Włocławka, gdy b&wił w Walewicach u Szczepana Gembickiego, cześnika kaliskiego, synowca z brata stryjecznego, odebrał wiadomość o śmierci Woj. Baranowskiego, z zapewnieniem, że mu król prymasowską stolicę ofiaruje, i już listy wyprawione do Pawła V Pap. o udzielenie mu palljusza. Wróciwszy więc do Włocławka, wydał okólnik o nabożeństwie za duszę prymasa, a 15 Paźd. wyjechał do Gniezna na pogrzeb, mający się tamże odbyć 19 Paźd. W dniu tym pontyfikalnie przy wielkim ołtarzu celebrował, przy assyście z prałatów i kanon, gnieźn., następnie kondukt odprawił. W d. 21 Paźd. kapituła gnieźn., według życzenia i nominacji króla, G'go bpem swoim obrała i ze zwykłemi ceremonjami ogłosiła, wysyłając zaraz Jędrzeja i Franciszka Lipskich, ze swego gremium, którzy w d. 2 8 Paźd. w Raciążku, po odprawionej Mszy ś. przez G'go w kościele paraf., przed nim stanęli, prosząc imieniem kapituły swojej o przyjęcie prymasowskiej katedry. Na długą mowę Jędrzeja Lipskiego odpowiedział G., przyjmując godność, którą mu ofiarowali. Odtąd pisał się, jak było we zwyczaju, nominatem, elektem i postulatem na arcyh. gnieźn. Resztę roku zeszło na zwiedzaniu zamków i pałaców bpstwa włocł., oraz przygotowywaniu się do opuszczenia ich na zawsze. W d. 7 Lut. 1616 r. w kościele paraf, w Ciechocinku, po Mszy uroczystej, u wielkiego ołtarza uklęknąwszy G. przed Janem Kuczborskim, bpem chełmiń., delegatem papiezkim, wykonał professionem fidei na nową godność. Na początku Marca był jeszcze na sejmiku w Radziejowie, a w końcu Kwietnia 1616 r. stanął na sąjm w Warszawie, gdzie, obradując z królem i senatem nad sprawami państwa, otrzymał w d. 8 Maja breve papiezkie, potwierdzające go na stolicę prymasowską. Gdy G. szedł za to podziękować królowi, przypadkiem kru-cyfer złamał krzyż, jaki się nosi przed prymasami, co miano zawróżbę niedługich jego rządów: był jednak prymasem lat 8. Wysiał zaraz do Gniezna ks. Stanisł. Grota, ś. T. i O. Pr. dra, który imieniem jego w d. 16 Maja objął w posiadanie kościół i dobra arcybiskupstwa. W kilka miesięcy (18 Paźd.) sam G., ze zwykłą aktowi temu okazałością, wstąpił na katedrę prymasowską. Znaczną summę pieniężną ofiarował na restaurację katedry, która, po niedawno przedtem wynikłćm spaleniu, przez poprzednika rozpoczętą już została; dach kazał pokryć blachą miedzianą, odstąpiwszy na to dochody z klucza grzegorzewskiego, a dzieła tego dopiero Maciej Lubieński dokończył; dał tejże katedrze kosztowne obrazy: Chrystusa Pana i N. M. P., oraz 12 Apostołów, tudzież bogate apparaty kościelne. Gdy Encjkl. T. VI. 11