Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 310.jpeg

Górski. 301 wchodzą jakie różnice między Górskim a autentykami, to są małozna-ezne. W układzie dokumentów przyjął G. porządek chronologiczny, i ciągle pracował nad ulepszeniem pod tym względem. Jednakże często miesza dokumenty z różnych lat, nawet takie, które są opatrzone datą, a więcej jeszcze takie, których daty odszukać'nie mógł. Wady te jednak przy krytyce dadzą się łatwo naprawić i wcale dziełu wartości nie ujmują. Zasługa Górskiego jest tu wielka. Podziwiać trzeba jego wytrwałość w kollacjonowanju tekstu z oryginałami, czego są ślady po wszystkich kodeksach. Wprawdzie nie wszystkie dokumenty sam przepisywał, ale przepisane sprawdzał, objaśniał, wyszukiwał daty, dorabiał poglądy, uwagi i rozprawki, i porządkował. Szacowny ten zbiór począł być znanym dopiero od r. 1852, kiedy Tytus hr. Działyński, przybrawszy do pomocy Ludwika Koenigk, wraz z nim począł wydawać, p. t. Epistolae, legotiones, responsa, acliones, res gestae serenississimi princ. Sigismundi ejus nominis primi, Regis Poloniae, M. D. Lit. etc. (na okładce Tomiciana), w Poznaniu. Wyszło tym sposobem pierwszych 6 tomów do r. 185 7. Tymczasem Działyński umarł, a następne tomy (VII i VIII) przez samego Koenigka wydane zostały (1860 r.), ale już z mniejszą krytycznością. Wydrukowano jeszcze tom IX, ale wnet tyle omyłek i to znacznych spostrzeżono, że musiano go zniszczyć. Wydawnictwo całe ma się zawrzeć w 27 tomach. X, W. K. Górski. I Jakób, ur. ok. 1525 r. w ziemi Liwskiej, uczeń (od 1542), potćm professor akademji krak., doktór obojga praw (1551), kanonik krakowski (1581) i płocki, archidjakon gnieźnieński; około r. 15 70 wykładał teologję w Płocku, był rektorem akademji krakowskiej 8 razy, wiatach 1574—1 585, i na tejże godności um. 17 Czerw. 1585 r. G. należał do znakomitych mówców i teologów, lecz najwięcej rozgłosu zjednał mu spór o okresy z Ben. Ilerbestem. Ten ostatni zaczął rozróżniać okresy na oratorskie i grammatyczne, przeciw czemu G. słusznie, chociaż gwałtownie powstawał. Oprócz pism, z powodu tego sporu wydanych, G. napisał: Praelectionum Plocensium lib. I: sive de Baptismo reeens natorum (Coloniae 1572); liber II, sive de Mediatore (Crac. 1580); liber III, de Pastore, cui in calce oratio Stanislai Socolooii de vestitu hcereticorum et fructu haereseon adiecta est, una cum documentis (ib. 1580); liber IV, de usti legilimo SS. Eucharistiae Sacramenti sub altera specie (Colon. 1 582); liber V, sive de lapsu et restauratione justificatione-gue hominis (ib. 158S). Pro tremenda et ceneranda Trinitate adcersus ęuendam apostatam Franhen, falso appellatum Christiannm, Apologeticus, sive Antichristianus (ib. 1585). Praemunitio adcersus insanum dogma Chri-stiani Francken, Deum unum sub substantia, trinum in pertonit blatphe-mantem et Christum mediatorem Dei Patris et hominum eiplodentem (Cracov. 1584). Animadversio sive Crusius, in thrologos Yirtenbergenses sua acta et scripta apud patriarchom constantinopol. jactantes et Socolovii operam in edenda „Ecclesiae orientalis censura" calumniantes (Colon. 1586). Apologia pro academia cracociensi publice in renuntiandis novis magistris dicta (CracoT. 1581). Orationes gratulatoriae apud Ser. reg. Pol. Steph. Batoreum habitae (Crac. 1582). Commentarii artis dialecticae (Cracor. 156.1), i in. Ob. Wiszniewski, Hist. lit. pol. I 14S.. 151.. Cf. Ł(towski, Katalog, III l..—2. G. (w. Gurski, t>. Gossius) Szymon, rodem z Mazowsza, do jezuitów wstąpił 1689 r., mając lat 21; wykładał kolejno retorykę, filozofję i teologję scholastyczną. Um. 19 Stycz. 16 19 r.