Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 506.jpeg

Grzegórz XIII—XIV Papież. 497 więzy i wbrew moim pragnieniom poprowadził mię do Rzymu. Ileż to razy wołam: Przyjdź, nie odkładaj, ocal mię w imię miłości błogosławionej Marji i ś. Piotra! Lecz ponieważ modlitwa grzesznika nie może osiągnąć celu, proszę cię i błagam, abyś wyjednał mi wstawiennictwo tych, którzy dla swoich cnót (zakonnicy klunjaccy) łatwiej mogą być wysłuchani. Niechaj więc modlą się za mnie przez miłość, którą są winni Kościołowi." W końcu upomina Hugona, aby go wspierał w obronie Kościoła, i w krótkich wyrazach określa zadanie mającego się rozpocząć synodu, a mianowicie: zniesienie inwestytur dawanych przez ludzi świeckich i wyzwolenie Kościoła od zależności doczesnej. Nieszczęściem nie doszły do nas akta tego synodu. Obrady trwały od 24 do 2 8 Lutego 1075 r. w obecności wielkiej liczby arcybiskupów, biskupów, opatów, księży i osób świeckich. Między innemi postanowiono poddać ekskommunice pięciu głównych doradców Henryka IV, gdyż za ich to głównie udziałem odbywała się w Niemczech frymarka beneficjami; Grz. VII oświadczył, że jeżeli do 1 Czerwca nie dopełnią aktu skruchy, tem samćm ulegną ekskommunice. Z Kościoła miał być także wyłączony Filip, król francuzki, jeżeli nie złoży przed legatem papiezkim dowodów żalu, pokuty i poprawy. Papież zawiesił również Liemara, arebpa bremeńskiego, za nieposłuszeństwo i pychę; toż samo spotkało biskupów Pawji i Turynu; innym zagrożono karami kościelnemi, jeżeli się nie usprawiedliwią w Rzymie przed Wielkanocą. Robert Guiscard i synowiec jego Robert de Loritello ulegli ekskommunice, jako zaborcy własności kościelnej. Drugim celem synodu było zniesienie inwestytury świeckiej. Arnulf z Medjolanu, współczesny kronikarz, tak o tej sprawie pisze: „Papież publicznie oświadczył, że król (Henryk IV) nie ma prawa rozdawania biskupstw i zabronił świeckim udzielania inwestytury na urzędy kościelne" (Pertz X 2 7). Inny kronikarz współczesny, Hugo, opat z Flavigny (pod Autun), dokładniejszej pod tym względem udziela informacji: „Papież Grzegórz widząc, że wbrew ustawom Kościoła donum regia czyli inveatitura ex dono regia przemaga nad elekcją, że nawet elekcja kanoniczna pospolicie bywa pomijaną, zakazał inwestytury pod przekleństwem i wydał następujący dekret: Si quiz deinceps episcopatum vel abbatiam de manu alicujus laicae personae sus-ceperit, nullatenus inter episcopos vel abbates habeatur, nec ulla ei ut episcopo vel abbati audientia cor.cedatur. Insuper ei gratiam beati Petri et introitum ecclesiae interdicimus, quoadusque locum, quem sub crimine tam ambitionis quam inobedientiae, quod est scelus idolatriae, cepit, non deserit. Similiter etiam de inferioribus dignitatibus constituimus. Item: Si quis imperatorum, ducum, marchionum, comitum, vel quilibet secula-rium potestatum aut personarum investituram episcopatus vel alicujus ecclesiasticae dignitatis dare praesumpserit, ejusdem sententiae Yinculo se a3trictum sciat" (Pertz 1. c. p. 412). Oczywista, że zakaz wydany przez Papieża przyjmowania inwestytury od ludzi świeckich był słuszny i prawny. Inwestytura jest inatitutio corporalia, inatallatio, przez którą wręczają się legalnie obranemu albo mianowanemu dostojnikowi oznaki jego urzędu. I jak biskup nie ma prawa udzielania inwestytury urzędnikom świeckim, tak samo władze świeckie nie mogą tego czynić względem biskupów i księży- Nawet w XIX wieku prawo cywilne nie rości podobnych pretensji do Kościoła i wszelka innesty tura kościelna dokonywa się Etacykl. T. TI. 32