ski u Nowikowa (1780), przez Kaszina (1833), a nadewszystko przez Sacharowa (1838). Historyą literatury ruskiéj pisali, oprócz innych, Jewgenij (1818, 1827, 1838) i Grecz (1822). —
KRAJ. Nowogrodzianie są oddzielną gałęzią Wielkorossyan, jak niegdyś politycznym rządem, tak jeszcze podziś dzień domową czyli pospolitą mową od swych braci widocznie się różniący. Jak daleko to odrębne podrzecze na północ do gubernii Ołoneckiéj, Wołogodzkiéj, Archangielskiéj i innych zasięga, nie podobną nam było w oddaleniu śledzącym z pewnością się dowiedzieć; dla czego téż tu tylko środek niniejszéj jego ziemi czyli pierwotną jego kolébkę i starodawne siedliska dokładniéj skreślimy. Granice na północ, zachód i południe od Biełoozera aż do Perełohu nad Dźwiną, dochodzą do granic narzecza wielkoruskiego, już po wyżéj opisanych; wschodnie granice zaś są te: rzeka Moża, miasta Rżew i Torżok, rzeka Medwiedica do ujścia we Wołgę, rzeka Wołga, do Pestowy; tu stąd daléj pogranicze gubernii Twerskiéj i Jarosławskiéj az do rzeki Mołogi, i Nowogrodzkiéj a Jarosławskiéj i Wołogodzkiéj aż do północnego rogu jeziora Kubińskiego; odtąd rzeka Pozorobiszcza, miasto Kiriłów i rzeka Szeksna aż do Biełoozera. W tym obwodzie zawarte są cała gubernia Pskowska, Nowogrodzka, Petersburska i największa część Twerskiéj; Smoleńskiéj zaś tylko mała cząstka. Liczba ludności na téj przestrzeni, nie uwłaczając pewniejszemu wyśledzeniu, wynosi 3,230,000; wszyscy,