Strona:PL P. J. Szafarzyka słowiański narodopis.djvu/050

Skracane praes. part. pass.: remy zam. rekomy (rzeczony). 11) Skracane praet. gerund: ostawl’ zamiast ostawiw, prjeloml’ zam. prjelomiw, rożď zam. rodiw, wkusz zam. wkusiw, obraszť zam. obratiw, poraboszť zam. porabotiw; rzadziej bywa skracana l. mn., jak to w ruskiem: priszъdъ zam. priszъdъsze. —
 LITERATURA. Zaczęła się ona w drugiéj połowie IX. wieku, pracą Konstantyna, inaczéj Cyrilla (um. 868) i Metodiusza brata jego (um. 885), i ich pomocników i następców, którzy w winnicy pańskiéj między Słowianami w Bołgaryi, Morawii, Pannonii, Serbii a nieco późniéj w Rusi pracowali. Podług starych legiend przełożyli dwaj wzmiankowani bracia, już to sami, już to za pomocą swych współpracowników nie tylko całe pismo święte, ale i najpotrzebniejsze książki liturgiczne, jakiemi są Czasosłów (horologium) z Psałtérzem, Służebnik z Trebnikiém, Oktoich, Irmologion, dwie Triody, Paremejnik, Minej i Ustaw. Moée być a nawet do prawdy podobne, że wdzięczna potomność przypisywała nauczycielom i twórcom wielkiego dziéła i to, co przez nich rozpoczętem a przez szczęśliwszych uczniów dokónaném było. Po upadku zaczętego dzieła narodowego oświecania i słowiańskiéj liturgii w skutek najazdu Madjarów, w Morawii, Pannonii i całych dzisiejszych Węgrzech, kwitła literatura cérkiewna płodonośniéj w Bołgaryi, Serbii a poźniéj w Rusi. Między 892—927 było w Bołgaryi kilku pisarzy słowiańskich, mianowicie biskupi Jan, Klemens i Konstantyn, ksiądz Gregor i mnich Teodor Doks czyli Duksow. Sam car Symeon, syn najpiérw ochrzconego Michała Bo-