Strona:PL P. J. Szafarzyka słowiański narodopis.djvu/074

ż, sz zamiast c, z, s: bacziti zam. baciti (wiercieć). reczi (rzécz). żnam (znam), beż (bez), sznjeg (śnieg). Pastrowiczanie, Dalmaci i wyspiarze zamieniają na końcu zgłosek m na n: zapantiti (zapamiętać), goworin (mówię, gwarzę), iden (idę), wodon (wodą), nożen (nożem). Czarnogórcy i Dubrowczanie przysuwne l czasem wymawiają, czasem zaś, a nawet częściej, w j zamieniają, co Korczulanie podług włoskiego z każdem l czynią: zemja (ziemia), ulowjen, żeja zam. żelja (życzenie), koszuja (koszula), posteja (pościel); piérwsze i w bołgarszczyźnie podług wołoszczyzny ma miejsce. W chorwackiém Przymorzu, w Dalmacyi, także w Bosnii i Czarnogórzu często daje się słyszeć c, s, z zamiast cz, sz, ż, jak u Mazurów: ca zam. cza (co), hoces (chcesz), kazes (każesz). Że rzymskokatoliccy Sławońcy i Dalmaci zamiast je mówią i, już nadmieniono. W południowych kończynach okręgu Nowomiéjskiego w Krainie około Metliki, Czernomilu, Kostcla, Osiwnicy i t. d., często o zam. ą: roka (ręka), ł na końcu zgłosek i cz zamiast ć: nocz (noc). Jest to przechodem z narzecza serbskiego do korutańsko-słowiańskiego.
 LITERATURA. Podług różnicy pisma na trzy oddziały się dzieli: wschodni, u Serbów greckiéj wiary, cyrilskiego pisma używających; zachodni, u Ilirów rzymskiéj wiary przy łacińskiem piśmie pozostającyeh, i głagolitski, od katolickich księźy wykształcony, którzy sobie to, szczególne pismo upodobali. W piérwszym czyli serbskim oddziale można dwa główne perjody ustanowić: 1) od zaprowadzenia chrześciaństwa aż do zupełnego zagładzenia duchowéj oświaty w tureckiéj Serbii