Strona:PL P. J. Szafarzyka słowiański narodopis.djvu/090

morze), perprawa (przyprawa). 11) Dat. loc. i soc. l. mn. różnią się: rakom, rakih, raki; kowaczem, kowaczih, kowaczi; ribam, ribah, ribami; klopém, klopih, klopmi; létam, létih, léti; sémenam, sémenih, sémeni (raków, rakach, rakami i t. d.) 12) Liczba podwójna zupełna, jak w narzeczu cérkiewnem i w języku łuźyskim.
 PODRZECZA. Narzecze to, jako mowa ludzi w górach mieszkających, niemających łącznego punktu literackiego, na dość wielką liczbę podrzeczy, a jeszcze większą różnorzeczy się dziéli. Znawcy swojskiéj mowy takowych pięcioro uznają: a) Hornokrajińskie, w którém troje l, miękkie, twarde i pośrednie; cz lub ć zamiast k przed e i i; ć zam. czr w wyrazach cze zam. czres (przez), czeszna (tereśnia), czewa (trzewa) i t. d.; h zam. g: howorim, hôra; d na końcu zgłosek jako greckie θ (th), nawet czasem jak s: ras (rad), médwes (niedzwiédź): ch zam. d przed k: rechko (rzadko), glachko (gładko), i zam. g na końcu słów: snéch (śniég), roch (róg). b) Dolnokrajinskie, w którem tylko dwa l, pośrednie i miękkie; ej zamiast je: srejda (środa), mejsto (miasto, mjesto), je zam. ę: mjeso (mięso), swjety (święty); u zam. o: nebu (niebo). c) Środkowokrajinskie, w którém jedno pośrodnie l, a wsuwne półgłoski i i u pełno się wymawiają: bolezin (niemoc), dlug (dług). d) Korutańskie, właściwie tak nazwane, w którém ue zam. o: gospued (pan), bueg (bóg); je piérwotne: besjeda, potrjeba, zwjezda (gwiazda); a zamiast e: w nebesih (w niebiosach), tabej i taba (ciebie); h zam. g: hora, howorim. e) Sztyrskie, w którém ü zam. u: krüh (okruch), küpil (kupił), kücharca