wydawali katoliccy księża książki do nabożeństwa i do moralnego kształcenia ludu potrzebne w swojskiém narzeczu, rzadziéj już w ciągu XVII. wieku, częściéj od drugiéj połowy XVIII. wieku aż dotąd. Na końcu rzeczonego wieku przełożona i wydana wspólną pracą kilku gorliwych księży cała biblia (w Lublanie 1791 i nast.). Pracowano także nad grammatyką i słownikiém z szczególną pilnością. W ten czas przypadają także piérwsze próby w poezyi Pohlina (1780), Dewa, Linharta i Wodnika (1780—1819), po których w nowszych czasach niektóre niemniéj szczęśliwe płody Jarnika (1814), Preszerna (1830), Kastelica, Żupana i innych nastąpiły. W rzędzie pism moralnych górują prace biskupa Raunikara (1813 i nast.), tak czystością, jak i poprawnością stylu. Dobrą grammatykę podług Dobrowskiégo systemu wydal Metelko (1830), a dla podrzecza sztyrskiego Dainko (1824), dla korutańskiego oprócz Gutsmanna Jarnik (1829); słowniki wyszły przez Jarnika (1832) i Murka (1832); zbiór pieśni ludu przez Wraza (1839) i Korytkę (1839). Własności sztyrsko-słoweńskiego różnorzecza w zachodnich Węgrzech poznać można z przekładu N. testamentu przez Küzmicza (1771, 1818), z kancyonału Barly (1823), i z innych modlitewnych książek, jak i z grammatyki języka węgierskiego przez Koszicza (1833) témże różnorzeczem napisanéj.
