Strona:PL P. J. Szafarzyka słowiański narodopis.djvu/094

Ta strona została przepisana.

po cz. sczetl (po r. sczeł [po p. zliczył]), kwietl (po r. cwieł [po p. kwitnął]), wadnu (p. po. więdnę, p. r. wianu, wenu), switnu (p. r. swienu, po p. świtam). 3) l zamiast miękczącego j nie przysuwa się po wargowych: ziemia, zemje (zemla), lowen, ułowiony (łowlen), stawjeti, stawiać (stawlati); 4) p w słowie patriti, patriť, patrzyć (motriti).
JĘZYKI. Cztéry: lacki (polski), czeski, łużysko-serbski i polabski (nadelbiański), piérwszy i ostatni mają po jednému, drugi i trzeci po dwa narzecza, o których tu w krótkości pomówiémy.




ROZDZIAŁ I.
JĘZYK LACKI (POLSKI).
§. 18. Kraj, znamiona i narzecza.

KRAJ. Język nazwany lackim, wzjąwszy nazwę od potężnych niegdyś Lachów (znanych także w starożytnych Czechach) zajmował kiedyś daleko większą przestrzeń niż obecnie; bo i szczepy słowiańskie, zamieszkałe niegdyś w ziemiach po obu stronach Odry rozlegających się, teraz bądź całkiem, bądź to po większéj części zniemczonych, na Pomorzu, na Szlązku i t. d., według wiarogodnych świadectw i nieomylnych cech, mówiły choć rozmaitémi, jednakże, jako całość, do języka lackiego należącémi narzeczami. Za naszych dni kraj języka lackiego ogranicza się na przestrzeni przez samych Polaków zajmowanéj.
ZNAMIONA. 1) Nosowe ą: kąt (kaut po cz.), sąd (saud). 2) Nosowe ę: mię, cię, się (mje, tje,