głównie o odkryciu jakiegoś oszustwa, którego się dopuścił Eumolpus.
Streszczenie powyższe, acz z konieczności bardzo ogólnikowe, przekonało, sądzimy, czytelnika, że przytoczone przez nas powyżéj zdania uczonych o ważności naukowéj, tudzież o zaletach i wadach literackich Satyrykonu są najzupełniéj zasadne. O ile to znaczenie romansu Petroniuszowego byłoby większem, gdy — byśmy zamiast szczupłych stosunkowo ułamków księgi 15-éj i 16-éj posiadali całość utworu — trudno orzeknąć z pewnością niechybną. Jeżeli jednak wnioski, oparte na indukcyi, mają pewną wagę logiczną, to godzi się przypuszczać, że strata większéj części takiego właśnie, jak Satyrykon zabytku, jest nieodżałowaną. Zarzuci może przesadny zwolennik osłaniania ciemnych stron natury ludzkiéj, iż lepiéj się stało, że to zwierciadło obyczajów w Rzymie cesarskim potrzaskał ząb czasu, i że tym sposobem stało się ono mniéj wyraźném, a zatém więcéj dyskretném. Na to zauważymy, iż dla historyka cywilizacyi wszelkie źródło dziejowe tém jest cenniejszém, im więcéj w niem prostoty i szczerości. Wszechstronne zaś poznanie tak wyjątkowego okresu, jak okres Cezarów, takich ludzi jacy w nim żyli, jest też niezmiernéj wagi
