Strona:PL Pierre Brantôme - Żywoty pań swowolnych Tom I.djvu/17

pisząc dzieło przyrodniczo-myśliwskie o jeleniach, przy którego 29-tym rozdziale wypuszcza pióro z ręki i umiera.
 Następcą Karola IX-go na tronie francuskim był brat jego Henryk, wprzód książę andegaweński, później król polski. W chwili wstąpienia na tron miał lat 25. Był to monarcha wytworny, pełen smaku, wykształcony i wymowny. Z przymiotami temi łączyło się jednakże wspólne wszystkim ostatnim Walezjuszom zwyrodnienie fizyczne, zmienność i słabość charakteru, wahająca się pomiędzy ucztami i orgjami a procesjami i włosiennicą. Panowanie jego to okres wpływu faworytów dworskich, mignons, w których towarzystwie, jak również w towarzystwie kobiet, najchętniej i sam przebrany za kobietę, król przepędzał dni na zniewieściałych igraszkach. Henryk III zginął zasztyletowany przez Jacka Clément.
 Najmłodszy z synów Henryka II-go, książę d’Alençon, ten właśnie któremu Brantôme poświęca swoją „Drugą księgę o paniach“, zmarł w 31 roku życia (1584) nie doczekawszy się tronu. Wedle portretów współczesnych był to mężczyzna kształtnej postaci, ale o grubych i pospolitych rysach twarzy, a zwłaszcza dużym i szpetnym nosie, będącym współcześnie przedmiotem licznych epigramów. Z chrarakteru miał być tchórzliwy, kapryśny i drażliwy jak kobieta, niestały, bez poczucia honoru, bez przekonań politycznych i religijnych, uprawiający konszachty z wszystkiemi partjami dla dogodzenia swej ambicji i chęci wichrzenia. Henryk, brat jego, nienawidził go i gardził nim; dopóki mógł, trzymał go niejako w więzieniu, ledwie zamaskowanem pozorami przyzwoitości; później