Proszę bowiem: cobyście powiedzieli o kobiécie-duchownym, któraby spowiadała swego męża? albo jeszcze więcéj: o żeńskim pułkowniku? A gdyby tak w razie wojny takiemu pułkownikowi przyszło nagle prosić nieprzyjaciół o zawieszenie broni, z powodu spodziewanego powiększenia się o jednę niewinną istotę sztabu? Takie kłopotliwe położenia wodzów wpłynęłyby może skuteczniéj na złagodzenie okropności wojny, niż konferencye brukselskie. Chociaż nie! Świadomi rzeczy mówią, że widok tego wydającego sopranem rozkazy pułkownika, i jego plastyczne kształty, równie plastycznie rysujące się w obcisłym ubiorze żołnierskim, dziwnie dodatnio wpływają na zapał żołnierzy.
Ale dosyć żartów. Chcę mówić, że emancypacya nie weszła w życie w Ameryce, i że w ogóle w pracach i obowiązkach społecznych, kobiéta niewielki tu bierze udział. Powiedzą mi na to, że w Stanach wschodnich, np. w Nowéj Anglii, kobiéty pracują w fabrykach. Prawda, ale ileż kobiét, a nawet i dzieci, pracuje w fabrykach w Europie. W Wielkiéj Brytanii, np. rząd musiał ograniczać liczbę godzin pracy dla kobiét i dzieci w zakładach rękodzielniczych; toż samo działo się i gdzieindziéj, o czém czytelnik może znaleźć wiadomość u pierwszego lepszego ekonomisty. Wypada z tego, że i pod tym względem w Ameryce nie istnieje żadne wyjątkowe położenie, i że przeciwnie, nawet w przemyśle, kobiéta tu bierze mniejszy udział niż w starym świecie. Daléj kobiéty obesłały tu wystawę dziełami rąk swoich, które to dzieła pomieszczone są w tak zwanym oddziele kobiécym. Na wystawach europejskich nie było osobnych oddziałów kobiécych, ale nie wypada z tego, aby tysiące nadesłanych przed-
Strona:PL Pisma Henryka Sienkiewicza t.2.djvu/231
Ta strona została uwierzytelniona.