Strona:PL Platon - Biesiada.djvu/3

Ta strona została skorygowana.
Biesiada[1] Platona.
Przełożył z greckiego
JAN BIELA.

WSTĘP.

Poeta dramatyczny Agaton odniósłszy w r. 416[2] przed Chr. pierwsze zwycięstwo w zapasach dramatycznych, wyprawił następnie swoim przyjaciołom z tego powodu wspaniałą ucztę. Wśród biesiadników był także Sokrates. Opowiadanie o przebiegu tej uczty wkłada Platon w usta Apollodora, wielkiego zwolennika Sokratesa. Apollodor jednak w czasie uczty był jeszcze dzieckiem[3], więc nie brał w niej udziału. Miał atoli tę właściwość, że starał się wiedzieć wszystko, co kiedykolwiek działał i mówił jego mistrz Sokrates. Wskutek takiego usposobienia wywiedział się dokładnie o wszystkich szczegółach tej uczty od niejakiego Arystodema, który był również zapalonym zwolennikiem Sokratesa, jak i Apollodor i jednym z biesiadników, a nadto od samego Sokratesa. Wezwany od przyjaciół, aby im opowiedział, jakie były mowy

  1. Biesiady greckie składały się z δεῖπνον ί πότος czyli συμπόσιον. Pierwszy akt stanowiło jedzenie, drugi picie. W czasie picia (πότος, συμπόσιον) zabawiano się od najdawniejszych czasów śpiewem i muzyką lub rozmowami (Becker Goli Charikles I. Bd. p. 143 nast.) Wcześnie zaprowadzono i w piciu i w rozmowach pewien stały porządek. Tematy rozmów były rozmaite. W najdawniejszych czasach zadawano sobie zagadki (γρῖφοι) lub porównanie osób obecnych z jakim potworem lub postacią mitologiczną (εὶκάζειν). W czasie wojny peloponeskiej wprowadzono pochwały lub nagany osób lub rzeczy (ἔπαινοι, ψόγοι). Sofiści zaś i filizofowie zadawali sobie rozmaite uczone zagadnienia (ζητήματα, ἀπορίαι). Z czasem zaczęto formy tych mów biesiadniczych używać jako środka literackiego do omawiania rozmaitych zagadnień. (Arn. Hug. P. Sym. Einl. p. XIII. nast).
  2. P. Arn. Hug. Plat. Sym. Einl. p. XII. §. 9.
  3. Pl. συμπόσ. 173. παίδων ὄντων ἡμῶν ἔτι.