z idei dobra, a wywód taki napotykałby koniecznie wielkie trudności. Nadto z tym poglądem rozchodzą się niektóre uwagi Platona o idei dobra, znajdujące się zwłaszcza we Filebie i w Rzeczypospolitej.[1] Pogląd na tożsamość idei dobra i bóstwa znajduje swe potwierdzenie także w tej okoliczności, że Platon w różnych dyalogach przypisuje jedne i też same przymioty jak bóstwu, tak idei dobra.[2]
Zestawiając główne punkta, zaznaczone powyżej, otrzymujemy następujące znamiona charakterystyczne idej Platona: 1) Idee stanowią przedmiot najwyższej wiedzy, nauki (ἐπιστήμη), a zatem są jestestwami czystemi, istotą bytu bez żadnej przymieszki znikomości i zmienności; 2) Idee są substancyami bezcielesnemi, istniejącemi same przez się, jako przyczyny swego własnego istnienia. 3) Jako przedmioty poznania rozumowego idee są najwierniejszem odbiciem tego wszystkiego, co jest rzeczywiście, co niezmienne, nie powstaje ani znika. W tem znaczeniu idee Platona zbliżają się do pojęć Sokratesa i są istotami rodzajowemi, obejmującemi pewną ilość pojęć szczegółowych.[3]
W młodocianych latach Platon pisał dramaty, ba-
- ↑ Zwrócić tu należy przedewszystkiem uwagę na znajdujące się w Rzeczypospolitej, a wspomniane powyżej porównanie idei dobra ze słońcem, gdzie Platon uznaje ideę dobra za przyczynę zdolności poznania w podmiocie, a rzeczywistości czystej w przedmiocie. Wprawdzie przeciwnicy tożsamości miejsce to tłumaczą po swojemu; pomijam jednak polemikę, jaka się między uczonymi z tego powodu wywiązała, a zaznaczę tylko inne miejsca z Rzeczypospolitej i Fileba, wykazujące charakter dynamiczny idei dobra: Respubl. VI, 509 b. Phileb, 22, c. 30, c. d. 31, a. i t. p.
- ↑ Zob. Respubl. VII, 517, b. Tim. 28, c. Porównaj Bonitz, Disp. Plat. str. 30.
- ↑ „Ξἴδη” czyli „ἰδέαι” zob. Zeller, Phil. d. Gr. II, 1 str. 552, not. 2 i str. 526, not. 1.
