Strona:PL Platon - Protagoras; Eutyfron.pdf/64

Ta strona została skorygowana.

— Nie pamiętasz dobrze, Sokratesie, co ci mówiłem, i jakie dawałem odpowiedzi. Zapytany od ciebie, czy mężni śmiałymi są, przyświadczyłem — o to jednak nie zostałem zapytany, czy i śmiali są mężnymi; bo gdybyś mię o to był zapytał, byłbym ci odpowiedział, że nie wszyscy. Przyświadczenia zaś mojego, że mężni       D. są śmiałymi, nie zbiłeś wcale, jakoby było nieprawdziwe. Wykazujesz potém, że umiejętnie wykształceni śmielszymi są, niż byli przed wykształceniem się, i śmielszymi niż inni niewykształceni umiejętnie, i utrzymujesz na zasadzie téj, że męstwo a mądrość to to samo. Ale tym trybem rozumując, mógłbyś także twierdzić, że siła fizyczna mądrością jest. Bo najprzód rozumując tak, gdybyś mnie zapytał, czy ludzie silni nie są także zdolnymi do wykonania czegoś, przyświadczyłbym ci; na       E. pytanie potém »czy umiejący szermierkę zdolniejszymi są od nieumiejących i zdolniejszymi, niż przedtém, nim się jéj wyuczyli?« — odpowiedziałbym ci również, że tak. Po przyświadczeniu tém z mojéj strony mógłbyś powiedzieć, posługując się takiém samém rozumowaniem, że na podstawie twierdzenia mojego mądrością jest siła fizyczna. Ale ja i tutaj również nie utrzymuję tego wcale, że ludzie zdolni do wykonania czegoś silnymi       351. są, ale że silni są zdolnymi do wykonania czegoś, gdyż zdolność owa a siła to nie to samo: bo ta zdolność powstaje i z wiedzy i z szaleństwa i z gwałtowności, siła zaś z przyrodzonéj własności ciała i wypielęgnowania go. Podobnie i tam także śmiałość a męstwo to nie to samo; dlatego dzieje się, że mężni śmiałymi są, ale nie wynika stąd wcale, żeby wszyscy śmiali mężnymi byli także: bo śmiałość i z ćwiczenia w ludziach powstaje i z gwałtowności i z szaleństwa, podobnie       B.

jak zdolność do wykonania czegoś, męstwo zaś z przyrodzonéj własności duszy i jéj wypielęgnowania[1].

  1. Prawdą jest, że chociaż »mężni są śmiałymi,« nie można na odwrót utrzymywać, że »śmiali są mężnymi« — również prawdą jest,