Strona:PL Pseudo-Xenofont - Rzecz o ustawie ateńskiej.pdf/17

 I. A co się tyczy ustawy ateńskiej, wcale nie pochwalam tego, iż Ateńczycy obrali sobie właśnie taki rodzaj zarządu państwa. Nie chwalę zaś dlatego, iż obrawszy sobie ten system rządów, woleli, aby podlejsi obywatele lepiej na tem wychodzili, aniżeli zacniejsi. Wykażę nie mniej wszakże, iż skoro już raz tak uczynić postanowili, i istniejącą ustawę nienaruszenie zachowują i wiele innych spraw załatwiają z wielką zręcznością, choć inni Hellenowie nieraz im to za błąd poczytują.
 Przedewszystkiem tedy powiem, że sprawiedliwie tam biedniejsi obywatele i w ogóle lud zażywa większego znaczenia aniżeli ludzie dobrego rodu i majętni. Dzieje się to bowiem z tego powodu, iż ludu używa się tam przy obsługiwaniu okrętów i że on to głównie użycza siły całemu państwu. Wszakżeż bowiem sternicy i komendanci wioślarzy, pentekontarchowie i podsternicy jakoteż cieśle okrętowi, ci wszyscy o wiele więcej przydają potęgi państwu, aniżeli hoplici i szlachta rodowa i inni zacni obywatele. A skoro rzeczy tak się mają, zdaje się, że słuszna jest, żeby każdy obywatel posiadał tam prawo piastowania wszystkich urzędów, o których bądź to los, bądź to wybór rozstrzyga, i ażeby każdemu obywatelowi, który sobie tego życzy, wolno było zabierać głos w sprawach publicznych. A zresztą lud nie pragnie wcale mieć udziału w piastowaniu tych urzędów, które w miarę tego, jakim i obywatelami je się obsadzi, mogą przynieść ocalenie lub zagubą zagrozić całemu ludowi. I tak więc sądzi lud, że nie na wiele przydałby mu się udział w strategiach lub hipparchiach. Wie on bowiem dobrze, że daleko lepiej wyjdzie na tem, skoro nie on sam w swej własnej osobie będzie sprawował te urzędy, lecz jeżeli najsposobniejsi do tego będą je piastowali. Dlatego też woli on