Ta strona została przepisana.
70
spisane przez Giannottiego w jego Djalogach o Boskiej Komedii Dantego[1]. Przyjaciele dziwili się czemu Dante umieścił Brutusa i Kasjusza w ostatnim kręgu piekieł, zaś Cezara — powyżej. Michał Anioł, zapytany przez nich, odpowiedział apologją tyranobójstwa:
„Gdybyście czytali uważnie pierwsze pieśni, przekonalibyście się, że Dante znał aż nadto dobrze naturę tyranów i wiedział na jaką kaźń ludzką i karę Bożą zasługują oni. Umieszcza ich między „gwałt zadającymi bliźnim swoim“, których karą jest, wedle niego, zanurzenie we krwi wrzącej w siódmym kręgu piekieł... Skoro Dante uznał to, nie podobna przypuścić, aby nie uważał Cezara za tyrana ojczyzny swojej i że Brutus i Kasiusz zamordowali go słusznie; bowiem ten, co zabija tyrana, nie zabija człeka, lecz zwierzę z obliczem ludzkiem. Wszyscy tyrani są pozbawieni tego uczucia miłości, które każdy człowiek, skłonnością naturalną, żywić winien dla bliźniego swego: przeto nie są to już ludzie, lecz zwierzęta. A że nie żywią żadnej miłości dla bliźniego, jest to rzeczą oczywistą: w przeciwnym razie nie sięgaliby po to, co należy do wielu innych i nie staliby się tyranami, rzucając wszystkich sobie pod stopy... Jasnem jest tedy, że kto zabija tyrana, nie popełnia morderstwa, ponieważ nie zabija człowieka, lecz zwierzę. To też Brutus i Kasjusz nie popełnili zbrodni, zgładzając Cezara. Przedewszystkiem dlatego, ponieważ zabili człowieka, którego każdy obywatel rzymski zgładzić był winien w imieniu prawa. Następnie, ponieważ zabili nie człowieka, lecz zwierzę o obliczu ludzkiem”.[2]
Michał Anioł stanął tedy w pierwszym szeregu powstańców w onych dniach, gdy na wiadomość o zdobyciu Rzymu przez wojska Karola V[3] i o przepędzeniu Medyceuszów[4], ocknął się narodowy i republikański duch Florencji. Tenże człowiek, który w czasach zwykłych za-
- ↑ De’ giorni che Dante consumò nel cercare L’Inferno e ’l Purgatorio. — Rozprawiają przyjaciele nad tem, ile też dni spędził Dante w Piekle: czy przebywał w niem od piątku z wieczora do soboty pod wieczór, czy też od czwartku wieczór do niedzieli zrana? Zagadnięto o to Michała Anioła, który znał Dantego lepiej, niźli ktokolwiek.
- ↑ Michał Anioł (a raczej Giannotti, który w jego imieniu przemawia) z naciskiem rozróżnia od tyranów — królów dziedzicznych i książąt konstytucyjnych. „Nie mówię tu o książętach, którzy posiadają władzę z autorytetu wieków lub z woli ludu i panują nad swem miastem w duchowej łączności z ludem swoim“.
- ↑ 6 maja 1527.
- ↑ Przepędzenie Hipolita i Aleksandra Medyceuszów. (17-go maja 1527 r.).
