Strona:PL Rolland - Żywot Michała Anioła.djvu/137

Ta strona została przepisana.

115

służbę z miłości dla Boga i pokładam w Nim nadzieje me wszystkie“[1]. Nie przyjmował żadnego wynagrodzenia za to święte zobowiązanie. Zmagać się musiał na tem stanowisku z licznymi nieprzyjaciółmi, z „sektą San Galla“[2], jak ich nazywa Vasari, oraz z wszystkimi dozorcami, dostawcami i przedsiębiorcami budowy, których oszustwa odkrywał, — na co San Gallo przymykał zawsze oczy. „Michał Anioł, — powiada Vasari, — uwolnił Świętego Piotra od złodziei i bandytów“.

Stworzyła się koalicja przeciwko niemu. Jej wodzem był bezczelny Nanni di Baccio Bigio, architekt, zmierzający do podkopania stanowiska Michała Anioła, którego przytem i okradł, — o co go oskarża Vasari. Rozpowszechniano tedy gawędy, że Michał Anioł nie zna się wcale na architekturze, roztrwania pieniądze i niszczy tylko dzieło poprzednika swego. Administracyjny komitet budowy, występując przeciw własnemu architektowi, spowodował w r. 1551 uroczyste śledztwo pod przewodnictwem papieża; dozorcy i robotnicy składali zeznania przeciw Michałowi Aniołowi, a kardynałowie Salviati i Cervini[3] popierali ich w tych zeznaniach wrogich. Michał Anioł nie raczył się usprawiedliwiać: odrzucił wszelką dyskusję. „Nie jestem zobowiązany, — mówił do kardynała Cervini, — do powiadamiania Was lub kogokolwiek, co powinienem lub pragnę zrobić. Waszą rzeczą jest nadzór nad wydatkami. Wszystko inne dotyczy mnie wyłącznie“[4]. — Jego duma nieugięta nie dawała się nigdy skłonić do powiadamiania o swych projektach ko-

  1. List M. A. do siostrzeńca Lionarda (7 lipca 1557 r.).
  2. Idzie tu o Antoniego da San Gallo, naczelnego architekta przy budowie świętego Piotra od roku 1537 aż do śmierci, w październiku 1546 r. Był on zawsze wrogiem Michała Anioła, który nie oszczędzał go też nigdy. W r. 1545 spowodował M. Anioł zaniechanie planu San Galla przy ufortyfikowaniu Borgo (Okręg Watykanu). Przy budowie zaś pałacu Farnese, wzniesionego za życia San Galla do wysokości drugiego piętra, spowodował znów Michał Anioł w 1549 r. zarzucenie planu swego rywala, dla własnego projektu okapu (Patrz: Michel-Angelo Thodego).
  3. Przyszły papież, Marceli II.
  4. Vasari.