Strona:PL Rolland - Żywot Michała Anioła.djvu/185

Ta strona została przepisana.

161

W r. 1515, przy sposobności pobytu Leona X we Florencji, otrzymał brat jego Buonarroto tytuł comes palatinus, zaś Buonarrotowie — prawo umieszczenia w swym herbie medycyjskiej palla, wraz z trzema liljami i cyfrą papieża.
4 „Nie byłem nigdy, — pisze w tymże liście, — malarzem lub rzeźbiarzem, uprawiającym handel sztuką. Wystrzegałem się tego zawsze przez wzgląd na cześć rodu mego“. (List do Lionarda z d. 2 maja 1548 r.).
5 Condivi.
6 List do ojca z d. 19 sierpnia 1497. — Został on „uwłasnowolniony“ przez swego ojca dopiero w 31 roku swego życia, d. 13 marca 1508. (Akt oficjalny zarejestrowany pod datą d. 28 marca t. r.).
7 Listy: z 1507, 1509, 1512, 1513, 1525, 1547.
8 Znaleziono po jego śmierci w domu jego w Rzymie 7.000 do 8.000 dukatów złotych, wartości 4 do 500.000 franków dzisiejszych. Pozatem, powiada Vasari, wypłacił w dwóch ratach siostrzeńcowi swemu 7.000 talarów, a służącemu Urbino 2.000. Miał wielkie sumy ulokowane we Florencji. Denunzia de’ beni z roku 1534 wykazuje, że posiadał sześć domów we Florencji i siedem „gruntów“ we Florencji, Settignano, Rovezzano, Stradello, San Stefano de Pozzolatico i t. d. Miał namiętność do skupywania ziemi. Nabywał takie posiadłości nieustannie: w 1505, 1506, 1512, 1515, 1517, 1518, 1519, 1520 i t. d. Była to w nim skłonność dziedziczna po chłopskich przodkach. Gromadząc majętności, nie czynił tego bynajmniej dla siebie: wydawał, co miał, na innych, sam zaś pozbawiał się wszystkiego.
9 Nastpuje kilka wskazówek higienicznych, świadczących o barbarzyństwie czasów. „Przedewszystkiem pielęgnuj głowę, dbaj o umiarkowane ciepło i nie myj się nigdy: każ się czyścić, ale nie myj się nigdy“. (Listy: — 19 grudnia 1500 r.).
10 Listy 1506.
11 We wrześniu 1517, podczas pracy nad fasadą San-Lo-