Strona:PL Słownik biograficzny uczonych Żydów Polskich.djvu/19

Ta strona została uwierzytelniona.

do Pięcioksięgu Mojżesza, które wyszło po raz pierwszy w Lublinie w 1602 r. i od tego czasu miało mnóstwo wydań. Niektóre z jego prac przechowuje jeszcze w manuskrypcie kilka bibliotek publicznych zagranicznych.



Eibeschütz Jonatan.


Urodził się w Krakowie około 1690 r., ale wkrótce potem, ojciec jego, wybrany na rabina do Eibeschütz w Morawii, zabrał ze sobą młodego Jonatana i sam udzielał mu pierwszych wiadomości naukowych. Po ukończeniu następnie szkoły w Nikolsburgu, mając zaledwie 19 lat, dla wielkiej swej wiedzy powołany został na rabina do Bunzlau. W mieście tem założył uczelnię rabiniczną, do której uczęszczało mnóstwo młodzieży z różnych krajów. Już wówczas imię jego nabrało pewnego rozgłosu, głównie z powodu wytwornej wymowy, jaką odznaczał się w swych kazaniach, zebranych w dziele p. t. „Jaaroth Debasz — Plastry miodowe“, które wyszło po raz pierwszy po śmierci autora w Karlsruhe 1779 — 82. Obrany 1728 r. na rabina w Pradze Czeskiej, wykazał na tem stanowisku nie pospolite zdolności, niezmierny rozsądek i głęboką znajomość literatury rabinicznej. W kazaniach swych, mniej zważając na wyszukany styl, umiał łączyć powagę przedmiotu z subtelnym dowcipem, przez co wywierał na umysł słuchaczów wpływ ogromny. Pomagała mu do tego równie wielka znajomość świata i ludzi, jaką nabył przez umiejętną obserwacyę i częste obcowanie z uczonymi, nie tylko żydowskimi, ale i innych wyznań. Mimo gruntownej wiedzy, Eibeschütz nie był przecież wolnym od niektórych przesądów i poglądów kabalistycznych. Podczas