Strona:PL Słownik biograficzny uczonych Żydów Polskich.djvu/54

Ta strona została uwierzytelniona.
Majmon Salomon.


Krótki tylko damy życiorys tego słynnego filozofa XVIII wieku. Biografja tego wielkiego męża, jest dokładnie znana z wielokrotnych opisów jego życia i działalności naukowej. Obszernie pisali o nim Klemens Urmowski, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, w programacie Warszawskiego Uniwersytetu z roku 1821, Kazimierz Kaszewski w Bibliotece Warszawskiej r. 1862, tom I, oraz w Tygodniku illustrowanym, w tomie IV, wraz z popiersiem Majmona, i wielu innych. Majmon urodził się z biednych bardzo rodziców r. 1754 w Nieświeżu na Litwie w dobrach książąt Radziwiłłów. W młodym już wieku okazał wielkie zdolności do nauk i niepospolity rozum. Nauki talmudyczne i język hebrajski, wykładane wyłącznie w mizernej szkółce elementarnej Nieświeżskiej, żywemu umysłowi temu nie wystarczały. Żyjąc w nędzy, a głównie nie mogąc zadosyć uczynić swej chęci kształcenia się wszechstronnie, mając zaledwie parę złotych, wydalił się w 25 roku życia z rodzinnego miasta i udał się naprzód do Królewca, a później do Berlina, gdzie wreszcie z całą gorliwością mógł się oddać ulubionym naukom świeckim, głównie filozofii i metafizyce. Pędząc tu życie w nędzy, potrafił on jednakże zawiązać stosunki z najuczeńszymi mężami stolicy Pruskiej i zjednać sobie ich szacunek. W krótkim czasie wydał tu pierwsze swe dzieło w niemieckim języku „Filozofia transcendentalna“ — Berlin 1790. Dzielna ta praca zjednała mu ogólne uznanie, nawet i samego filozofa Kanta, przeciwko któremu Majmon w tem dziele wystąpił z głęboką krytyką. Wydał również dzieło pod tytułem: „Gibeath hamore,“ jest to komentarz do dzieła Majmonidesa: „More Nabuchim“. Jego „Słownik filozoficzny“ wydany w Berlinie 1794 r., jest pracą wysokiej wartości naukowej.