Strona:PL Sachs - Ferdynand Lassalle.djvu/15

głosu. Nadto 15 mówców postępowych zawczasu zapisało się do głosu, aby, jak tylko Lassalle swą mowę skończy, natychmiast nań natrzeć. Położenie Lassalla w tych warunkach, wobec wrogiej publiczności, nie było łatwem. Ale Lassalle nie należał do tych, którzy zrażają się trudnościami. W wielkiej czterogodzinnej mowie wykazał on dwulicowość swych przeciwników oraz całą nicość ich argumentacyi.
 W miarę jak Lassalle mówił i coraz bardziej porywał słuchaczy, rosła obawa jego przeciwników, aby zwycięstwo nie przechyliło się na jego stronę. Wywołali więc tumult, skutkiem czego Lassalle mowę swą przerwał, i dalszy ciąg obrad odłożony został do 19 maja. Mimo wszystkie wysiłki postępowcy zostali na tem następnem zebraniu ostatecznie przez Lassalla pobici. Z obecnych na zebraniu robotników 400 wypowiedziało się za Lassallem a tylko 40 przeciw: Tak więc postępowcy sami wpadli w dołki, które pod nim kopali.
 Nazajutrz po tem walnem zwycięstwie Lassalle przemawiał wobec 700 robotników w Moguncyi. Całe to zgromadzenie jednogłośnie się za nim oświadczyło.
 Stąd Lassalle pośpieszył do Lipska, gdzie 23 maja 1863 roku na zgromadzeniu publicznem w obecności 600 robotników, założony został ostatecznie „Powszechny Niemiecki Związek Robotniczy". Ustawa Związku została uprzednio uchwalona na poufnych naradach, w których uczestniczyli przedstawiciele 11 miast.
 Według ustawy tej na czele Związku stać mieli prezydent i zarząd złożony z 24 członków. Zarówno prezydent, jak członkowie zarządu mieli być wybierani corocznie przez zgromadzenie ogólne Związku. Tylko pierwszy prezydent piastować miał swój urząd przez lat pięć. Ustawa nadawała prezydentowi bardzo rozległą władzę w sprawach organizacyi. Faktycznie wszystkie ważniejsze sprawy skupiały się w jego rękach, gdyż zarząd składający się z członków zamieszkałych w różnych miastach, z konieczności nie mógł działać szybko i jednolicie. Pierwszym prezydentem obrany został Lassalle.
 Po zorganizowaniu Związku Lassalle i niektórzy energiczniejsi członkowie zarządu rozwinęli gorączkową działalność w celu zjednania dla młodej organizacyi jaknajliczniejszego zastępu zwolenników. Lassalle zwracał się nietylko do robotników. Starał się on pozyskać dla Związku wszystkie wogóle osobistości, które znane były ze swych sympatyi dla sprawy robotniczej.