Strona:PL Samuel Dickstein - Pojęcia i metody matematyki.djvu/119

Ta strona została przepisana.

Z równania wreszcie

(-b)c = -b c

gdy w niém napiszemy -c zamiast c, otrzymamy

(-b)(-c) = -b(-c) = -(-bc) = bc.

Tym sposobem prawidło znaków w mnożeniu jest wynikiem określeń formalnych teoryi działań.
Prawidło znaków w dzieleniu wynika bezpośrednio z prawidła znaków w mnożeniu.
Powyższy wywód stosuje si oczywiście nietylko do liczb ujemnych całkowitych ale i do liczb ujemnych ułamkowych, jeżeli liczby ułamkowe wprowadzimy na podstawie teoryi, wyłożonej w rozdziale poprzedzającym.
Kronecker podał o teoryi liczb ujemnych krótką uwagę polegającą na tém, że równość taką, jak np.

7 - 9 = 3 - 5

można zastąpić kongruencyą

7 + 9x = 3 + 5x (mod x + 1),

gdzie “nieoznaczona„ x zastępuje jednostkę -1. Kongruencya ta ma treść szerszą od poprzedniéj równości, bo dla każdéj liczby całkowitej x wyrażenia 7 + 9x i 3 + 5x, przy podzieleniu przez x + 1, dają reszty równe. Przy dołączeniu warunku x + 1 = 0, kongruencya przechodzi na równość i otrzymujemy liczby ujemne. Teorya liczb ujemnych wypływa przeto z teoryi kongruencyj powyższego kształtu.
W myśl tej uwagi Kroneckera, możemy z łatwością wyrazić wzory główne, odnoszące się do działań nad liczbami ujemnemi, pod nową postacią. Przedewszystkiém liczby ujemne

-1, -2, -3, . . .

możemy nastąpić wyrażeniami

x, 2x, 3x, . . .

gdzie x jest liczbą “nieoznaczoną„. Równania

a + (-c) = a - c, a + c = a - (-c)

możemy zastąpić kongruencyami

a + cx = a - c (mod x + 1), a + c = a - cx (mod x + 1)