Strona:PL Schneider Arystoteles o Drakoncie.djvu/4

menhang der athenischen Verfassungsentwickelung gut passendes Zeugniss für die Einsetzung der Epheten durch Drakon.“
 Co się tyczy nakoniec rady 401, wszyscy (z małymi wyjątkami) badacze dziś na podstawie Politei mniemają, że Solon bez istotnej różnicy zatrzymał tę instytucyę jako już istniejącą. Należałoby jednak więcej uważać na sposób wyrażenia się Arystotelesa o radzie Solona: βουλὴν δ´ἐποίησε τετραϰοσίους, ἑκατὸν ἐξ ἑκάστης φυλῆς (VIII, 4), co jeśli stworzenia nowej rady nie zapowiada, to przynajmniej oznacza przetworzenie dawniejszej o tyle, że od Solona dopiero zaczęto podług fil ustanawiać radę, którą poprzednio losowano stanami. O tem zaś stąd wnosimy, że kary na radnych usuwających się od posiedzeń βουλῆς ἢ ἐϰϰλησίας, były stosownie oznaczone do stanów tak, że pentakozyomedymnos płacił 3 drachmy, rycerz 2, a dzeugita 1 (IV, 3). Odliczywszy 48 prytanów i 3 archontów, zostaje nam do rozdzielenia pomiędzy 3 stany 350 buleutów, a to w dwojaki możebny sposób, iż losowano albo po 150 z pierwszego, po 100 zaś z drugiego tudzież trzeciego stanu, albo po 200, 100 i 50. O tej starej wszelako radzie, wcale odmiennej od Solonowej, o jej istnieniu już przed Drakontem i wzmiance o niej u Arystotelesa, trafnie powiada Meyer (str. 37): „Mit keinem Worte wird nämlich auf die Neuheit dieser Einrichtung hingewiesen — wie dies doch sonst in der Ά. π. stets zu geschehen pflegt — sondern einfach wie von etwas längst Bekanntem gesagt: βουλεύειν δὲ τετραϰοσίους...“ Za wspomnianą też mimochodem eklezyę uważamy zebranie wszystkich τῶν ὅπλα παρεχομένων, którzy z każdej naukraryi obowiązani byli dostarczać po 2 jeźdźców i 1 okręcie, a oraz składać się na pieniądze, których wymiar i expens spoczywał w ręku naukrarów (Pollux VIII, 108: τὰς δὲ εἰσφορὰς τὰς ϰατὰ δήμους διεχει ροτόνουν οὗτοι ϰαὶ τά (έξ αὐ τῶν) ἀναλώματα. ναυϰραρία δ΄ἑϰάστην δύο ἱππέας παρεῖχε ϰαὶ ναῦν μίαν. Por. Polit. VIII, 3). Rada 401 była więc pośredniczącem ogniwem w sprawach wojskowych i finansowych pomiędzy prytanami lub naukrarami z jednej, a obywatelstwem w naukraryach czy eklezyą hoplitów z drugiej strony, w dodatku nie od Drakonta dopiero.
 Okazało się tedy, że żadnego z urządzeń państwowych, wymienionych w roz IV. nowoodkrytej Politei, nie można uważać za kreacyę Drakonta, że owszem Arystoteles podał w ogólnych zarysach konstytucyjną organizacyę już wyrobioną za Drakonta, a nie przez niego stworzoną. Ściśle odróżnia nasz autor konstytucyę od ustaw i mówi o Solonie, że w obu kierunkach był reformatorem, o Drakontowych zaś tylko prawach wspomina (VII. 1: πολιτείαν δὲ κατέστησε ϰαὶ νόμους ἔϑηϰεν ἄλλους, τοῖς δὲ Δράκοντος ϑεσμοῖς ἐπαύσαντο χρώμενοι πλὴν τῶν φονιϰῶν. Por IV, 1: Δράκων τοὺς ϑεσμοὺς ἔϑηκεν. ἡ δὲ τάξις αὐνη τόνδε τὸν τρόπον εἶχε). O politycznym natomiast ustroju za Drakonta wyraża się bezimiennie tak samo, jak o ἡ πρώτη (ἀρχαία) πολιτεία (III, 1 i IV, 1), a tylko w sumarycznym przeglądzie datuje choć w przybliżeniu obie te politeje jako ἡ ἐπὶ Δράκοντος i ἡ ἐπὶ ϑησέως γενομένη (XLI, 2). Trzeba się zgodzić z Meyerem, że w Politei Arystotelesa »ist also gar ni hts davon gesagt, dass Drakon diese Verfassung geschaffen. Sie knüpft sich naturgemäss an seinen