Strona:PL Schneider W sprawie Piasta.pdf/19

Ta strona została przepisana.

Na wykazaniu, że postrzyżyny Ziemowita zostają w ścisłym związku z pogańskim kultem wody i smoka, mógłbym poprzestać, gdyby nie jedna jeszcze cecha wybitna, wspólna Ziemowitowi z innymi założycielami dynastyi, które swój ród wywodziły od smoka. O Heraklidach, jako potomkach Heraklesa, rozumie się samo przez się, że pochodzili od smoka. Gdyby tu było miejsce po temu, dowiódłbym, że narodowe wielkie święto u Spartan, rządzonych przez Heraklidów, τά Κάρνεια, było świętem smoków. Protoplasta dynastyi macedońskiej, Κάρανος, jako Heraklida był smokiem. Imię jego oznacza tyle, co Kronos, którego jako smoka utożsamiono z Heraklesem, jest zaś to imię tłumaczeniem z języka fenickiego na grecki język Molocha, czyli mocarza, króla[1]. To, że Ziemowit był synem chłopa Piasta, nie przeszkadzało bynajmniej jego rodowodowi od smoka, jak np. synowi Filipa macedońskiego, Aleksandrowi Wielkiemu, nie przynosiło ujmy w oczach wierzących ludów, gdy go wyrocznia egipska ogłosiła wężowym synem Ammona.

3.

Nazwę rdzennie słowiańską na wskroś swojskiego Piasta udało się nam wywieść z polskiego języka, z imieniem Ziemowita już tego nikt nie dokaże. Miano zaś Rzepki albo Rzepichy można tylko poniekąd wyprowadzić z języka polskiego. Z góry jednak odrzucić trzeba domysł, świadczący chyba o dobrym humorze uczonego, jeżeli go stać na tego rodzaju golosłowną igraszkę: matka-Rzepka, bynajmniej nie symbolicznie przezwana (że im więcej ja goście obrywali, jedząc u niej i pijąc, tem więcej przybywało w domu), a od kształtu raczej, choćby i nosa[2]. Również i przenoszenie nazwy Rzepki na Piasta, rzekomo bezimiennego, mianowanie obojga Rzepami i odpowiednią wstawkę, niby poprawkę, w tekście Galla uważać należy za niedopuszczalną dowolność[3]. Inaczej rzecz się przedstawi, gdy do pomocy wezwie się język łaciński.

Twierdzę tedy, że Repca pochodzi od łac. repo, czołgać się, pełzać (stąd reptilia, plazy). Nie ośmieliłbym się występować z tą etymologią, gdyby ona skądinąd nie znachodziła niespo-

  1. Zob. moją rozpr.: „Prastare bóstwa greckie: Βασιλεια i Βασιλεύς“ w „Eosie “ t. XII (1906) str. 27—33.
  2. Brückner w rozpr. przyt. na str. 322.
  3. Gdyby zaś zapytano, — pisze prof. Bruchnalski w przyt. rozpr. str. 622 — jak się nazywał bezimienny Piast, mąż Rzepki czyli