Mamy kilka teoryi co do Piasta i pochodzenia jego nazwy, z których jedna przynajmniej stanowczo musi upaść. Teorya bowiem, której prof. Wojciechowski jest twórcą[1], jakoby nigdy nie było imienia osobowego Piasta, lecz że był tylko wysoki urząd piastów i że mniemany Piast sprawował ów urząd, t. j. był piastem u księcia Popiela (por. paedagogus, nutritor, maiordomus po dworach panujących u innych narodów) — ta teorya nie zdoła się ostać ani wobec tradycyi kronikarskiej, że Piast był chłopem, ani wobec najnowszych wniosków, do jakich doszedł prof. Bruchnalski[2], że był on atałykiem książęcego syna, czyli że syn jego Ziemowit i syn Popiela byli braćmi mlecznymi. Ale prof. Bruchnalski w swem studyum popadł przecież w błąd, znany przy wnioskowaniu ex post: post hoc, ergo propter hoc; mianowicie ponieważ wyrazy pochodne: piastun, piastunka, piastować, otrzymały istotnie z czasem znaczenie dzierżenia, trzymania, opiekowania, przeto przypuścił, że już w samym wyrazie, z początku appellativum: piast, potem proprium: Piast, od którego tamte zostały utworzone, mieściło się tak łacińskie gestans jak i niemieckie Pflegevater.
Zanim wykażę, że tak nie jest, muszę cokolwiek zatrzymać się przy imieniu ojca Piasta, które kronika Galla podaje w następujących wersyach: Chosisco, Chosischo, Chossistco, (wyd. Finkla i Kętrzyńskiego, str. 6 i 8). Wszystkie wytłuma-
