Wikiźródła

Strona:PL Smereka - Cyceron nauczycielem i wychowawcą Rzymian.pdf/11

Ta strona została przepisana.

lityki państwowej[1] (Pro P. Sestio 96): „Nimirum hoc illud est, quod de me potissimum in accusatione quaesisti, quae esset nostra natio optimatium, sic enim dixisti. Rem quaeris praeclaram iuventuti ad discendum nec mihi difficilem ad perdocendum, de qua pauca, iudices, dicam et, ut arbitror, nec ab utilitate eorum qui audient nec ab officio vestro nec ab ipsa causa P. Sestii abhorrebit oratio mea“ — (119) ...„Sed mihi sumpsi hoc loco doctrinam quandam iuventuti, qui essent optimates..“ — (136) „Sed ut extremum habeat aliquod oratio mea et ut ego ante dicendi finem faciam, quam vos me tam attente audiendi, concludam illud de optimatibus eorumque principibus ac rei publicae defensoribus, vosque, adulescentes, et qui nobiles estis, ad maiorum vestrorum imitationem excitabo, et qui ingenio ac virtute nobilitatem potestis consequi, ad eam rationem, in qua multi homines novi et honore et gloria floruerunt, cohortabor...“
 Wykład o optymatach, ich istocie i roli w rzeczypospolitej rzymskiej jest niejako testamentem politycznym byłego męża stanu i polityka-wychowawcy młodego pokolenia.
 Chociaż Cyceron uważał swe wszystkie mowy za utwory literackie i wydawał je z myślą o krasomówczym kształceniu młodzieży[2], która mogła w nich znaleźć najdoskonalsze wzory prozy retorycznej — nie żałował jednak czasu na dokładne przedstawienie całokształtu teorii wymowy. Ale nie tyle zależy Cyceronowi na przepisach i prawidłach stylistycznych, ile na ciągłym akcentowaniu konieczności uniwersalnego, encyklopedycznego wyształcenia mówcy. „Ac mea quidem sententia — pisze w De oratore I 20 — nemo poterit esse omni laude cumulatus orator, nisi erit omnium rerum magnarum atque artium scientiam consecutus. Etenim ex rerum cognitione efflorescat et redundet oportet oratio; quae, nisi sint ab oratore percepta et cognita, inanem quandam habet elocutionem et paene puerilem“. Tak wygląda ideał wychowawczy mistrza

    eius oralio non defensionem modo videretur criminum conlinere, sed etiam memoria dignam iuvenluli rei publicae capessendae auctoritatem discipli namque praesceribere“.

  1. ↑ Por. też O. Plasberg, Cicero in seinen Werken und Briefen, Lipsk 1926, str. 89.
  2. ↑ Por. choćby M. Schanz-C. Hosius, Geschichte der römischen Literatur, Monachium 1927, t. I4, str. 541.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:PL_Smereka_-_Cyceron_nauczycielem_i_wychowawcą_Rzymian.pdf/11&oldid=2979675”