Strona:PL Smereka - Filologja klasyczna wobec zagadnienia.djvu/13

Ta strona została przepisana.

wiać dokładnie o wojskowości, sądach, urzędach drobnych, zwyczajach i życiu prywatnem Greków i Rzymian[1].

W programach naszych a tem samem we wskazówkach metodycznych niema zupełnie mowy o wartości, wypływającej z nauczania języków klasycznych dla wychowania państwowego; nic też dziwnego, że dobór lektury nie jest bardzo odpowiedni i że podręczniki szkolne wymagają pewnych zasadniczych zmian. Wystarczy krótki ich przegląd, by się przekonać o ich wartości[2] dla poruszonego zagadnienia. Ani słowa o państwie polskiem i żadnych niemal wartościowych wychowawczo ustępów i sen- tencyj nie znajdziesz w podręcznikach: Tadeusza Marjana Lewickiego[3] (z wyjątkiem ust. 57 o królach polskich), w dziwnej książce Stefana Cybulskiego[4] (z wyj. s. 2. 3. i 102—3: napis herbu miasta Lwowa, z gmachów w Warszawie, zegar Kopernika we Włocławku), J. Winkowskiego i J. Taborskiego[5] Marjana Goliasa[6], Franciszka Próchnickiego[7]. Więcej ustępów o Polsce, lecz dziwnie dobranych znajduje się w książce Antoniego Danysza[8] (s. 55, 63, 74, 87) i Jana Szczepańskiego i Stanisława Pilcha[9] (s. 95[10], 99, 107, 116, 125[11]). Najbardziej jeszcze wartościowy jest tu podręcznik A. Frączkiewicza

  1. G. Kerschensteiner w Grundfragen s. 259 tak pisze: „Unseren Gymnasialisten sind die Organisationen des griechischen und römischen Staates, ihr Werden und Vergehen im Wandel der Zeiten weitaus bekannter, als der Bau, die Lebensbedingungen, die socialen und wirtschaftlichen Verhältnisse unseres heutigen Vaterlandes“, a jego koledzy, jak Walter Krantz (Die neuen Richtlinien für den lateinisch-griechischen Unterricht am Gymnasium, Berlin 1926) lub Moritz Schuster (Altertum und deutsche Kultur) żądają wielkiego rozszerzenia kultury starożytnej.
  2. Zastrzec się należy, że ocena jest tylko z punktu widzenia niniejszego zagadnienia, co wcale nie przesądza wysokiej wartości dydaktycznej pewnych podręczników.
  3. Wstępna nauka języka łacińskiego, wyd. 5, Lwów 1929.
  4. Kurs języka łacińskiego, Lwów 1928; zresztą jest tam istna kopalnia sentencyj.
  5. Ćwiczenia greckie dla gimn. klas. Lwów 1926.
  6. Wstępna nauka języka greckiego, Lwów 1926.
  7. Ćwiczenia łacińskie... opracował Mikołaj Szczerbański, Lwów 1923.
  8. Materjały do kompozycyj łacińskich, Lwów 1920.
  9. Ćwiczenia polsko-łacińskie, Lwów 1926.
  10. Jest tam ustęp pt. Waleczność Polaków, w którym mówi się o Napoleonie, a niezwykle wstydliwie o ostatnich walkach o wolność.
  11. Na 47 ustępów ciągłych o Polsce jest aż... 5.