Bukolik przedstawia Jan Hubaux w Les thèmes bucoliques dans la poésie latine (Bruksela 1930), który omawia łacińskie epigramy treści bukolicznej przed erą Augusta i dochodzi aż do retora Sewerusa Endelechiusa z IV w. po Chr. Dla historii motywów wiejskich, że tak powiem, są bardzo ważne dwie dysertacje: Wilhelma Meyera Laudes inopiae (Getynga 1915), gdzie autor, wyjaśniwszy źródło agonu w arystofanesowym Plutosie (w. 487—628), w którym ubóstwo — Πενία jest czczona jako mistrzyni życia, przechodzi całą literaturę starożytną, badając motyw pochwały biedy — oraz dysertacja Hermana Kiera De laudibus vitae rusticae (Marburg 1933), który omawia wyczerpująco wszystkie pochwały życia wiejskiego, dzieląc je na odpowiednie kategorie — motywy literackie, znów na przestrzeni całej literatury starożytnej. Inne prace takiego typu, jak R. Billiard’a L’agriculture dans l’antiquité d’après les Géorgiques de Virgile. (Paryż 1928), pomijam[1], zaznaczając przy końcu, że, jeśli idzie o sztukę, to mamy tu ważniejszą rzecz K. Woermanna Die Landschaftsmalerei der Griechen und Römer (1912) oraz R. Pagenstechera Die Landschaft in der Malerei des Altertums (N. Jahrb. f. klass. Phil. 24, 1921, str. 271 nn.).
Tak zatem w oparciu o pomocniczą bibliografię przedmiotu można przynajmniej w najgrubszym zarysie przedstawić rolę ludu wiejskiego w literaturze starożytnej greckiej: w epoce archaicznej w eposie, a więc u Homera, w poemacie dydaktycznym Hezjoda, w liryce i w dramacie sycylijskim; w epoce klasycznej w dramacie i w prozie; w epoce hellenistycznej w komedii nowej, mimie i sielance; wreszcie w okresie II sofistyki; dalej w literaturze rzymskiej od Eniusza poprzez Katona Starszego i innych scriptores rei rusticae do elegii i Wergiliusza oraz pseudowergilianów i dojść aż do III względnie IV wieku po Chr. — obierając w badaniu metodę niejako pośrednią, liczącą się
- ↑ W czasach najnowszych ukazują się coraz częściej dysertacje, pisane przez fachowców, którzy szczegółowo omawiają hodowlę bydła w starożytności, by wymienić tylko: Alojzego Hörnschemeyera Die Pferdezucht im klassischen Altertum (Giessen 1929), Franciszka Vincke Die Rinderzucht im alten Italien (Giessen 1931), Karola Winkelsterna Die Schweinezucht im klassischen Altertum (Giessen 1934), Karola Zeissiga Die Rinderzucht im alten Griechenland (Würzburg 1934 i Ottona Brendela Die Schafzucht im alten Griechenland (Würzburg 1934). Autorzy ci podają obfitą literaturę przedmiotu i gromadzą całkowity materiał archeologiczny.