to nie sądy pisarzy tuzinkowych, lecz tak wytrawnych krytyków, jak: Quintylian i Tacyt.
Sądy te brzmią jak następuje:
1. Ovidii „Medea“ videtur mihi ostendere, quantum ille vir praestare potuerit, si ingenio suo imperare quam indulgere maluisset[1].
2. Nec ullus Asinii aut Messalae liber tam illustris est, quam Medea Ovidii aut Varii Thystes[2].
Ważność i znaczenie sądu Tacyta ocenimy należycie, gdy uprzytomnimy sobie: a) że Tacyt jest krytykiem bezsprzecznie wytrawnym w zakresie literatury; b) że Asinius Pollio, o którym wspomina Tacyt, był w starożytności wysoko ceniony jako uczony i pisarz; 3) że w sądzie swym zestawia Tacyt Medeę Owidyusza z Thyestesem Variusa. Szczegóły, które o tej ostatniej tragedyi podaliśmy na podstawie wzmianek starożytnych w krótkim zarysie rozwoju dramatu za Augusta[3] mówią same za siebie, jak ważne jest zestawienie tragedyi Owidyusza z tragedyą Variusza. Te powody każą nam żałować bardzo straty tego dzieła.
Skoro już wspomnieliśmy o zatracie dzieła, nie od rzeczy będzie zastanowić się przy tej sposobności, kiedy i dlaczego zaginęła tragedya Owidyusza, skoro zachowało się tyle innych jego dzieł? Otóż stwierdzić możemy na pewno, że nie poeta sam przyczynił się do zaginięcia jej, wrzucając ją rozżalony w ogień, jak to uczynił z Metamorfozami, bo czytał ją jeszcze Tacyt; albo może i ją spalił poeta, ale istniały już jej odpisy. Z tego więc, że czytał ją Tacyt, wynikałoby, że zaginęła ona mniej więcej w II w. po Chr. Tragedya jednak Owidyusza zaginęła znacznie później. Oto bowiem Heinsius Mikołaj w przedmowie do wydania dziel Owidyusza przechował nam wiadomość, zaczerpniętą z autorów starożytnych, że „Medea“ Owidyuszowa istniała jeszcze w IV. w. po Chr.
Dlaczego zaginęła „Medea“ Owidyusza? Otóż niżej wykażemy, że charakter tragedyi Owidyusza był w dość znacznej mierze retorycznym, skutkiem czego, jak sądzę, ze zmianą
