Strona:PL Smolka Podstawowe monopole ptolemejskie.pdf/16

już dawniej papirusy: Magd. 36 i Hib. 67. Że jednak praca i w tych warsztatach wykonywa się wyłącznie na rachunek monopolu — na to wskazuje tak charakterystyczny szczegół, że posiadacze warsztatów tkackich muszą prosić władzę o pozwolenie, aby można dokonać ich naprawy.
{tab}}Dla świątyń i to dla ich wewnętrznego użytku zastrzeżony był wyrób najwytworniejszych materyj tzw. βύσσινα. Wszelka sprzedaż jednak była świątyniom zakazana.
 Nowym momentem w porównaniu z monopolem olejnym jest ten, że król pozwalał prywatnym fachowcom tkać materje, naturalnie z obowiązkiem sprzedawania ich tylko królowi i to po cenie, przez niego ustanowionej. Byli oni zatem w służbie monopolu, jako tacy zaliczają się do kategorji tzw. ύποτελείς, ale nie pobierają za swą pracę wynagrodzenia, μισθός, lecz sprzedają królowi swoje fabrykaty. Te tzw. λινυφαντεία były prawdopodobnie ich własnością prywatną, co stwierdzają poza Tebt. 5, 238 także Hib. 67, 68 i Magd. 36. Otwartą mimoto pozostaje kwestja, czy obok tych λινυφαντεία w prywatnem posiadaniu istniały jeszcze królewskie tzw. έργαστήρια, czy też cała fabrykacja tkanin — o ile nie była prowadzona przez kapłanów – dokonywała się w owych λινυφαντεία. To pewne, że sekwestratorowi, noszącemu tytuł praktora, nie wolno tych warsztatów ani konfiskować ani licytować.
 Przemysł płócienny odgrywa wielką rolę w gospodarce państwa, co świeżo stwierdził Tebt. III 1. 769, gdzie pewien hodowca lnu wyraża się o jego produkcji: ό τών άναγκαιοτάτων. O ile chodzi o pap. Tebt. 703, to na nieszczęście środkowa część odnośnego ustępu, która zawiera instrukcje w sprawie tego monopolu, jest zachowana źle; niemniej ogólny sens ustępu jest jasny dostatecznie. Jak widzieliśmy z odczytanego przekładu, mamy tu postanowienia następujące: 1) że jak największa liczba warsztatów tkackich ma być w ruchu; 2) że mają być tkane przepisane gatunki płótna; 3) że państwu ma być dostawiona przepisana ilość, w przeciwnym razie ma być zapłacona za ilość niedostarczoną odpowiednia gotówka; 4) że płótno ma być dobrej jakości.
 Jak widzieliśmy w dalszym ciągu, instrukcja zawiera detajliczne wskazówki, jak ma być prowadzona rejestracja wyprodukowanego płótna, które miało być rozdzielone zgodnie z jego wartością między państwo i dzierżawców monopolu. 5) Wreszcie mamy w instrukcji postanowienie, że wszystkie