Strona:PL Sofokles - Tropiciele (tłum. Bednarowski).djvu/11

Ta strona została przepisana.
Co wiedzieliśmy dotychczas o „Tropicielach”.

Wśród fragmentów z dramatów Sofoklesowych, zebranych przez Augusta Naucka w znanem dziele: Tragicorum Graecorum fragmenta, editio altera, Lipsiae 1889 znajdują się na str. 199. trzy fragmenty z Ἰχνευταί Σάτυροι, a mianowicie frg. 293., 294 i 295. Dwa pierwsze z nich przedstawiają trymeter jambiczny, trzeci fragment zachował się zaledwie w jednem słowie. Ponieważ są one bardzo ważne dla nowo odnalezionych fragmentów, przeto w całości je cytuję. Fragment 293. zachował nam Juliusz Pollux w swojem dziele ᾽Ονομαστιϰόν X: 34:

μέρη δὲ ϰλίνης ἐνήλατα ϰαὶ ἐπίϰλιντρον, τὸ μέν
γε ἐρίϰλιντρον ὑπὸ ᾽Αριστοφάνους εἰρημένον·
Σοφοϰλὴς δ᾽ ἐν Ἰχνευταῖς σατύρις ἕφη·
ἐνήλατα ςύλα
τρίγομφα διατορεῦσαί σε δεῖται.[1]

Miejsce to jest zepsute, jak to szeroko wykazał Lobeck w swojem wydaniu Frynichosa.[2] Dla nas miejsce ważne, chociaż niema go w nowo odnalezionych fragmentach „Tropicieli“ o tyle, że daje nam tytuł dramatu i nazywa go satyrowym: Σοφοϰλὴς δ᾽ ἐν Ἰχνευταῖς σατύρις. Stąd jednak nie możemy wnosić, by tytuł brzmiał: Ἰχνευταί Σάτυροι, jak fragmenty zatytułował August Nauck. Σάτυροι bowiem oznaczają tylko σατυριϰόν (sc. δρᾶμα). — Fragment 295. stanowi jedno słowo ῥιϰνοῦσϑαι. Zachował go Fotios w swojej Λέξεων συναγωγή p. 489,1 i Suidas: ῥιϰνοῦσϑαι· τὸ διέλϰεσϑαι ϰαι παντοδαπῶς διαστρέφεσϑαι ϰατ΄ εἱδος. λέγεται δὲ ϰαι ῥιϰνοῦσϑαι (ῥιγνοῦσϑαι Fot.) τὸ ϰαμπύλον γίγνεσϑαι ἀσχημόνως ϰαὶ ϰατὰ συνουσίαν ϰαὶ ὄρχησιν ϰάμπτοντα τὴν ὀσφύν. Σοφοϰλῆς Ἰχνευταίς. Znowu zatem wymieniony tytuł, lecz już bez dodatku Σατύροις.
Najważniejszym dla nas jest fragment trzeci. Zachował go nam Atenajos w dziele Δειπνοσοφιστῶν II. p 62. F. Jest w tem miejscu mowa o „pędzie“ roślinnym, po grecku „ὂρμενος” ᾽Αττιϰοὶ δ᾽ εἰσὶν οἱ λέγοντες ὂρμενον τὸν ἀπὸ τῆς ϰράμβης ἐξηνϑηϰότα. Σοφοϰλῆς Ἰχνευταῖς.
ϰἀξορμενίζει ϰοὐϰ ἐπισχολάζεται
βλάστη.

„i w pęd smukły wystrzela i wcale nie czeka roślina młoda“.

  1. „W bokach łóżka musisz zrobić otwory na trzy kołki.“
  2. Phrynichus cum notis variorum edidit Lobeck 1820 p. 178.