Strona:PL Stanisław Brzozowski - Legenda Młodej Polski.djvu/479

osoba, narzuca swoją wolę, stwarza swój świat, gruntuje prawo. Mistyczną jest świadomość socyal-demokracyi wszelkich odcieni, epickim stan dusz reprezentowany przez generalną konfederacyę pracy we Francyi, francuskich syndykalistów; epickim chcielibyśmy uczynić stan dusz naszej klasy pracującej, tych wszystkich, kogo obejmuje rzeczywista, nie legendarna Młoda Polska. Epicki stan duszy, t. j. przeświadczenie o swoim nieustannym, odpowiedzialnym udziale w wielkiem heroicznem dziele wydaje mi się jedyną podstawą, na której można wspierać jakąkolwiekbądź działalność kulturalną. Dla epickiej świadomości to właśnie, co mamy do zrobienia, nasze ściśle określone zadanie, ściśle określona indywidualna działalność mają najwyższe znaczenie. Epicka świadomość jest jak najściślej związana z poczuciem prawa, wyrasta ona ze świadomości prawnej. Nasze ja, nasza działalność są elementem prawa, nie są więc czem innem, niż się świadomości prawnej wydają. Określenie przez świadomość prawną jest w granicach ludzkości bezwzględne; zawiera bowiem jako swą przesłankę zwycięską walkę z żywiołem. Prawo od początku zrośnięte jest z poczuciem epickiem: określenie prawne stwarza świadomość, zdolną ostawać się, utrzymywać się wraz ze swemi określeniami wobec przyrody. Nie przyroda, lecz prawo jest kategoryą rzeczywistości, przeprowadza w świadomości granicę między prawdą a złudzeniem, między przeżyciem subjektywnem a objektywnem istnieniem. Wszystko co istnieje, utrzymywane jest przez epicką walkę z żywiołem. Nasza działalność jako ściśle określony, przez nas jedynie mogący być dokonany czyn epicki, jako ściśle i wszechstronnie określony moment zbiorowej